رأی وحدت رویه شماره ۵۸۱

تاریخ تصویب: ۱۳۷۱/۱۲/۰۲

موضوع: صلاحیت دادگاه های انقلاب در رسیدگی به دعاوی اشخاص نسبت به اموالی که از طرف دادگاه های مذکور مصادره شده است

دادگاه ­های انقلاب اسلامی که به فرمان مبارک امام راحل رضوان‌الله تعالی علیه و مصوبه بیست و هفتم خرداد ماه ۱۳۵۸ شورای انقلاب تشکیل شده‌اند‌ بر طبق اصل یکصد و شصت و یکم قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران و تحت نظارت دیوان عالی کشور به جرایمی که در اصل چهل و نهم قانون ‌اساسی و قانون حدود صلاحیت دادسراها و دادگاه ­های انقلاب مصوب یازدهم اردیبهشت ماه ۱۳۶۲ مجلس شورای اسلامی معین شده رسیدگی ‌می‌نمایند و صلاحیت آن­ ها نسبت به صلاحیت دادگاه­ های عمومی دادگستری اعم از حقوقی و کیفری از نوع صلاحیت ذاتی است.
‌احکام صادره از دادگاه ­های انقلاب در بعضی موارد علاوه بر جنبه کیفری و مجازات مرتکب واجد جنبه حقوقی هم می‌باشد و اموال نامشروع او را نیز‌شامل می‌شود. در چنین موردی هر نوع ادعای حقی که از طرف اشخاص حقیقی یا حقوقی نسبت به این اموال عنوان شود ولو به ادعای خارج بودن آن ‌مال از دارایی نامشروع محکوم­ع لیه باشد رسیدگی آن بر حسب شکایت شاکی و طبق ماده ۸ و تبصره ماده ۵ قانون نحوه اجرای اصل چهل و نهم قانون ‌اساسی مصوب ۱۷ مردادماه ۱۳۶۳ با دادگاه صادر­کننده حکم می‌باشد و دادگاه انقلاب پس از رسیدگی اگر صحت ادعا را تشخیص دهد بر طبق ذیل ‌اصل چهل و نهم قانون اساسی مال را به صاحبش رد می‌کند. والا به بیت‌المال می‌دهد.

بنا به مراتب مزبور هیأت عمومی وحدت رویه قضایی مصوب ۷ تیرماه۱۳۲۸ در رای وحدت رویه شماره ۵۷۵-۷۱٫۲٫۲۹ تجدید­نظر نموده و با تغییر رأی مزبور رسیدگی به ادعای اشخاص حقیقی یا حقوقی را نسبت به اموالی که ‌دادگاه­ های انقلاب نامشروع شناخته و مصادره نموده‌اند در صلاحیت دادگاه­ های انقلاب تشخیص می‌دهد بنابراین رأی شعبه ۲۴ دیوان عالی کشور که با ‌این نظر مطابقت دارد صحیح و منطبق با موازین قانونی است. این رأی بر طبق ماده واحده قانون وحدت رویه قضایی مصوب ۱۳۲۸ برای شعب دیوان‌عالی کشور و دادگاه ­ها در موارد مشابه لازم‌الاتباع است.
هیأت عمومی دیوان عالی کشور