رأی وحدت رویه شماره ۱۲۵

تاریخ تصویب: ۱۳۴۷/۰۸/۰۸

موضوع: مبدا مهلت قانونی شکایت فرجامی دادستان ارتش از رای دادگاه تجدیدنظر

مبدأ مهلت قانونی شکایت فرجامی دادستان ارتش از رأی دادگاه تجدیدنظر که ضمن ماده ۲۷۲ قانون دادرسی و کیفر ارتش ده روز از تاریخ اعلام رأی ذکر گردیده ده روز بعد از وصول رسمی دادنامه تجدیدنظر و پرونده مربوطه به دادستانی ارتش در غیر ایام تعطیل است زیرا:

۱-به موجب مواد ۲۳۸ ، ۲۶۹ و ۲۷۰ قانون دادرسی و کیفر ارتش دادستان دادگاه تجدیدنظر صادرکننده رأی اساساً فاقد اختیار قانونی برای درخواست رسیدگی فرجامی تشخیص گردیده و اعلام رأی به شخصی که اختیار و تکلیفی از لحاظ تسلیم شدن نسبت به رأی و یا اقدام به شکایت فرجامی ندارد منشاء اثر قانونی از جهت شروع مدت شکایت نمی­ تواند باشد.

۲-طبق قواعد کلی و عمومی دادرسی که به موجب ماده ۲۸۷ همان قانون در دادگاه ­ها و دادسراهای نظامی نیز برای موارد سکوت قانون دادرسی و کیفر ارتش لازم­الرعایه شناخته شده و همچنین برحسب مستنبط از مدلول ماده ۲۳۷ قانون مذکور که می­گوید ترتیب رسیدگی و صدور حکم در دیوان تجدیدنظر همان است که برای رسیدگی مرحله ابتدایی در دیوان حرب پیش­ بینی شده مگر اینکه صریحاً تکلیف دیگری مقرر گردیده باشد به طور کلی مقررات دادرسی مرحله ابتدایی یعنی دیوان حرب در مرحله تجدیدنظر هم لازم الرعایه خواهد بود و از جمله در مورد قواعد ابلاغ و اعلام یا عدم اعلام رأی به دادستان ارتش به لحاظ سکوت مواد قانونی مربوط به دادرسی مرحله تجدیدنظر باید رعایت شود.

۳- به موجب ماده ۳ قانون دادرسی و کیفر ارتش دادستان در اداره دادرسی ارتش انجام وظیفه می ­نماید و طبق ماده ۱۸ همان قانون تمام رأی­ های دیوان­ های حرب متشکل در قسمت­ های پایتخت و استان ­ها و شهرستان­ ها بایستی برای موافقت و اظهارنظر به اداره دادرسی ارتش فرستاده شود و اجرای رأی­ های دادگاه های مذکور موکول به موافقت دادستان ارتش و درج در حکم وزارت جنگ است و در صورت عدم موافقت دادستان ارتش بر طبق ماده ۱۶ قانون مذکور باید رفتار شود و به موجب ماده ۱۶ مزبور در مواردی که دادستان­ های دیوان حرب متشکل در واحدهای پایتخت و استان­ ها و شهرستان­ ها پس از صدور حکم از طرف دیوان حرب در مورد حکمی که قانوناً قابل تجدیدنظر است در ظرف مدت مقرر برای درخواست تجدیدنظر اظهار عقیده و اقدامی ننموده باشند دادستان ارتش می­ تواند پس از ملاحظه پرونده هرگاه حکم را قابل تجدیدنظر تشخیص بدهد در ظرف مدتی که قانوناً برای تجدید نظر مقرر می­ باشد از آن حکم درخواست تجدیدنظر نماید و به موجب تبصره همان ماده شروع مدت برای درخواست تجدیدنظر از طرف دادستان ارتش از روز بعد از وصول حکم دیوان حرب به دادستانی ارتش محسوب می­ شود و ایام تعطیل ملحوظ نخواهد بود و به جهات مذکور و رعایت مدلول ماده ۱۶ قانون دادرسی و کیفر ارتش و تبصره آن در مورد آراء صادره از دیوان تجدید­نظر از لحاظ ارسال آراء و پرونده ­های مرحله تجدیدنظر برای دادستان ارتش و تشخیص مبدأ مدت شکایت فرجامی دادستان ارتش بدون منظور داشتن ایام تعطیل مصادف با روز وصول دادنامه و پرونده ضرورت قانونی دارد به موجب قانون وحدت رویه قضایی مصوب تیرماه ۱۳۲۸ این رأی که به منظور ایجاد رویه واحد صدور یافته در موارد مشابه و در حدی که ضمن قانون مذکور اخیر تعیین گردیده لازم ­الاتباع خواهد بود).

هیأت عمومی دیوان عالی کشور