شماره نظریه : ۷/۹۸/۲۰۴۳
شماره پرونده : ۹۸-۱۸۷/۳-۲۰۴۳ک
تاریخ نظریه : ۱۳۹۹/۰۳/۰۶
شخصی در سال ۱۳۹۶ و پیش از ارسال پرونده به اجرای احکام کیفری، اقدام به واریز بخشی از دیه میکند و فیش آن را در سال ۱۳۹۸ به اجرای احکام تحویل میدهد. شکات نیز از واریز وجه به جهت اختیار قرار ندادن فیش اطلاعی نداشتهاند. آیا محکوم میبایست مابهالتفاوت دیه سال ۱۳۹۶ تا ۱۳۹۸ را پرداخت کند؟
ملاک محاسبه دیه طبق ماده ۴۹۰ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ قیمت زمان پرداخت است؛ مگر آنکه طرفین در خصوص مبلغ توافق کنند و ملاک پرداخت دیه، زمان اجرای حکم قطعی و لازمالاجرا بودن آن است؛ بنابراین در فرض سؤال که محکوم در سال ۱۳۹۶ و پیش از ارسال پرونده به واحد اجرای احکام کیفری و بدون اطلاع محکومله نسبت به واریز بخشی از دیه مورد حکم اقدام کرده است و فیش واریزی را تا سال ۱۳۹۸ نزد خود نگه داشته است، رفتار وی به ضرر محکومله است و باعث تضییع حق محکومله میباشد و در صورت تقاضای محکومله، دیه باید به نرخ روز اجرای حکم از محکوم وصول و به محکومله داده شود. به عبارت دیگر، مابهالتفاوت دیه سال ۱۳۹۶ تا زمان پرداخت باید محاسبه شود. ماده ۹۹ «آییننامه نحوه اجرای احکام حدود، سلب حیات، قطع عضو، قصاص نفس و عضو، جرح، دیات، شلاق، تبعید، نفی بلد، اقامت اجباری و منع از اقامت در محل و محلهای معین مصوب ۲۷/۳/۱۳۹۸» رییس قوه قضاییه نیز مؤید این نظر است.