شماره نظریه : ۷/۹۹/۱۸۴۸
شماره پرونده : ۹۹-۱۸۶/۲-۱۸۴۸ ک
تاریخ نظریه : ۱۳۹۹/۱۲/۰۹
۱-با توجه به ماده ۱ قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی مینمایند، آیا این ماده با توجه به اینکه مجازات را به ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی ارجاع داده با نسخ قانون مذکور اعتبار خود را از دست داده است؟ ۲-در مورد جرایمی مانند جرم مندرج در ماده ۶۶۱ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۷۵ با توجه به اینکه حداقل حبس سه ماه و یک روز است و مطابق قانون کاهش مجازات حبس تعزیری به نصف تقلیل یافته است در صورتی که حکم به جایگزین حبس صادر شود حداقل حبس چگونه باید در رأی تعیین شود نحوه تعیین نصف میزان حبس با توجه به اینکه عدد روزها به صورت کامل قابل تعیین نیست.
۱- با عنایت به ملاک رأی وحدت رویه شماره ۵۹۴ مورخ ۱/۹/۱۳۷۳ هیأت عمومی دیوان عالی کشور (که به موجب آن جرایمی که به موجب قانون کلاهبرداری محسوب میشود را از حیث تعیین کیفر مشمول قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشا و اختلاس و … میداند) و از آنجا که دلیلی بر نسخ صریح یا ضمنی قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی مینمایند مصوب ۱۳۰۷ «از نص یا دلالت» وجود ندارد، قانون موصوف به اعتبار خود باقی است و ارجاع قانون موصوف به ماده ۲۳۸ قانون مجازات عمومی منسوخ سابق به لحاظ حاکمیت این قانون در زمان وضع قانون مجازات اشخاصی که برای بردن مال غیر تبانی مینمایند، است. ۲- اولاً، چنانچه حداکثر مجازات قانونی جرم بیش از نود و یک روز حبس و حداقل آن کمتر از این باشد موضوع حسب مورد میتواند مشمول مواد ۶۶ و ۶۷ قانون مجازات اسلامی و یا مشمول بند ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ باشد؛ که در صورت اخیر دادگاه مخیر است به بیش از سه ماه حبس یا جزای نقدی مطابق جدول تعرفه خدمات قضایی پیوست قانون بودجه سال ۱۳۹۶ (که در سالهای ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و ۱۳۹۹ نیز تغییر نکرده است) حکم صادر کند. ثانیاً، با توجه به اینکه مجازات قانونی جرم سرقت ساده موضوع ماده ۶۵۱ قانون مجازات اسلامی (تعزیرات) مصوب ۱۳۷۵ مشمول بند ۲ ماده ۳ قانون وصول برخی از درآمدهای دولت و مصرف آن در موارد معین مصوب ۱۳۷۳ است، لذا در فرض استعلام چنانچه نظر دادگاه بر تعیین مجازات حبس باشد، مکلف است حکم به بیش از سه ماه حبس صادر کند و صدور حکم به حبس کمتر از این جایز نیست. در مواردی که در اجرای ماده ۶۷ قانون مجازات اسلامی مصوب ۱۳۹۲ در مقام تعیین مجازات جایگزین حبس است «تعیین مدت مجازات حبس موضوع ماده ۷۰ قانون موصوف ضمن تعیین مجازات جایگزین» باید با رعایت و لحاظ تبصره ماده ۱۸و تبصره ماده ۳۷ قانون مجازات اسلامی با اصلاحات مصوب ۱۳۹۹ صورت گیرد.