ماده ۱ – هرگاه برای حفظ آثار تاریخی و باستانی و تعمیر و مرمت آنها و همچنین بهتر نمایاندن آثار مزبور و انجام عملیات حفاری و بررسیهای باستانی احتیاج به خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات متعلق به افراد یا موسسات خصوصی باشد وزارت فرهنگ و هنر طبق مفاد این قانون عمل می کند.
ماده ۲ – خرید اراضی و ابنیه و تاسیسات از طریق توافق صورت خواهد گرفت.
ماده ۳ – هرگاه نسبت به بهای اراضی و ابنیه و تاسیسات بین وزارت فرهنگ و هنر و مالک یا مالکان توافق حاصل نشود بهای اراضی و ابنیه و تاسیسات مذکور به وسیله هیاتی مرکب از وزیر کشور – دادستان کل – مدیر کل ثبت یا نمایندگان آنها با توجه به نظر کارشناسان تعیین خواهد شد و تصمیم هیات قطعی است و در این مورد علاوه بر قیمت تعیین شده پنج درصد نیز اضافه پرداخت خواهد شد و هرگاه مالک در ملک مورد معامله ساکن باشد علاوه بر پنج درصد فوق ده درصد دیگر به قیمت تعیین شده افزوده خواهد شد و هرگاه محل اعاشه او منحصر به درآمد آن ملک باشد پانزده درصد قیمت تعیین شده نیز از این بابت به او پرداخت خواهد گردید.
تبصره ۱ – در مورد اراضی مشمول قوانین و مقررات اصلاحات ارضی وزیر اصلاحات ارضی و تعاون روستایی یا نماینده او به جای وزیر کشور یا نماینده او عضو هیات خواهد بود.
تبصره ۲ – ترتیب پرداخت حق کسب و پیشه کسانی که محل کسب آنان در اثر اجرای این قانون از بین می رود طبق آیین نامه اجرایی این قانون صورت خواهد گرفت .
ماده ۴ – نسبت به اراضی مورد احتیاج که طبق مقررات اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده و یا اجاره داده شده است به نحو زیر اقدام می گردد:
الف – در مورد اراضی که در اجرای قانون اصلاحات ارضی بین زارعین تقسیم و یا به آنان فروخته شده است طبق ماده ۲ و ۳ این قانون عمل خواهد شد.
ب – در مورد اراضی که در اجرای مقررات مرحله دوم به زارعین اجاره داده شده است وزارت فرهنگ و هنر ضمن پرداخت ارزش ملک به مالک حق السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین را با توافق خریداری خواهد نمود.
ج – در مورد اراضی موقوفه که به اجاره داده شده است حق السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین از طریق توافق خریداری و وزارت فرهنگ و هنر قائم مقام مستاجر در مورد اجاره نسبت به بقیه مدت اجاره خواهد شد.
د – در صورت عدم توافق بین وزارت فرهنگ و هنر و زارعین در مورد بند ب و بند ج نظر وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی در تعیین ارزش حق السعی و کلیه حقوق زارعانه زارعین قطعی خواهد بود در این مورد نیز علاوه بر ارزش تعیین شده از طرف وزارت اصلاحات ارضی و تعاون روستایی مزایای مندرج در ماده (۳) این قانون بر حسب مورد اضافه و پرداخت خواهد شد.
ماده ۵ – تصرف اراضی و ابنیه و تاسیسات قبل از پرداخت تمام قیمت و یا وجوهی که در بندهای فوق تعیین شده مجاز نیست مگر با رضایت فروشنده یا صاحب حق.
ماده ۶ – در صورتی که مالک یا زارع یا متولی و یا مستاجر به انتقال یا تحویل اراضی و ابنیه و تاسیسات رضایت ندهد دادستان محل پس از اطلاع بر این که قیمت اراضی و ابنیه و تاسیسات و وجوهی که طبق این قانون تعلق می گیرد در صندوق ثبت تودیع شده است سند انتقال ملک مورد نظر را امضا و نسبت به تخلیه و تحویل ملک مذکور فورا اقدام می نماید.
تبصره – در مواردی که به تشخیص وزارت فرهنگ و هنر اقدامات فوری استحفاظی برای حفظ اراضی و ابنیه و تاسیسات مورد معامله ضروری باشد وزارت فرهنگ و هنر می تواند قبل از پایان تشریفات خرید و تصرف به نحو مقتضی و در صورت لزوم با همکاری ماموران انتظامی اقدامات استحفاظی به نحوی که در آیین نامه اجرایی این قانون پیش بینی خواهد شد به عمل آورد.
ماده ۷ – آیین نامه مربوط به اجرای این قانون به پیشنهاد وزارت فرهنگ و هنر به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.