معمولاً جرایم مهمی مثل سرقت و کلاهبرداری، اختلاس و … که با همدستی چند نفر صورت می‌گیرد، حسب مورد تحت عنوان معاونت و مشارکت در جرم قابل بررسی است.
هرگاه شخصی با علم و آگاهی با شخص یا اشخاص دیگر در جرایم تعزیری یا بازدارنده مشارکت کند و جرم به واسطه عمل همه آنها باشد (خواه عمل آنها با یکدیگر مساوی باشد یا خیر)، شریک در جرم محسوب می‌شوند و مجازات او مانند مجازات کسی است که شخصاً مرتکب جرم شده باشد. گرچه دادگاه می‌تواند با توجه به تاثیر مداخله و نقش او مجازات متناسبی برای وی در نظر بگیرد. برای مثال: دو نفر با هم مرتکب جعل سند می‌شوند.
اما معاون جرم شخصی است که در عملیات اجرایی جرم دخالت ندارد ولی با انجام کارهایی مانند تحریک، ترغیب، تطمیع و … کردن دیگری زمینه ارتکاب جرم را فراهم می‌کند.
اعمال زیر به شرط آنکه با علم و آگاهی قبل از ارتکاب به جرم اصلی یا هم زمان با آن وقوع یابد، معاونت در جرم محسوب می‌شود:
– تحریک یا ترغیب یا تهدید یا تطمیع دیگری برای ارتکاب جرم یا فراهم کردن شرایط وقوع جرم با دسیسه، فریب و نیرنگ.
– تهیه وسیله ارتکاب جرم یا ارایه طریق برای ارتکاب جرم.
– فراهم کردن شرایط تسهیل وقوع جرم.
برای مثال شخصی دیگری را برای کلاهبرداری تحریک می‌کند و وسایل ارتکاب این جرم را نیز در اختیار او قرار می‌دهد. به این شخص، “معاون جرم کلاهبرداری ” گفته می‌شود.