( فقه) هرگاه شخص خود از طریق تصفح و استقراء در آراء مجتهدان وقوف بر اتفاق نظر آنان در یک مساله فقهی پیدا نکند بلکه ازقول ک یکه اجماع محصلی را بدست آورده نقل وجود اجماع معینی !ابکند اجماعی راکه این تقل قول کننده ا ظهاروا علان میکندما جماع منقول گویند اجماع محصل نسبت به تحصیل کننده اجماع
( یعنی کسیکه خودآراءرا استقراء کرده و واقف بر اتفاق نظرمجتهدان شده است) اجماع محصل است ولی اگراوبه دیگری ازوجود آن اجماع، خبری بدهداجماع را نسبت بآن دیگری اجماع منقول گویند.