ماده ۱
از تاریخ تصویب این قانون وزارت کشور مکلف است نیروهای انتظامی موجود (شهربانی، کمیته و ژاندارمری) را حداکثر ظرف مدت یک سال ادغام نماید و سازمانی تحت عنوان نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران تشکیل دهد.
تبصره ـ از تاریخ تصویب این قانون نیروهای مسلحی که در جهت امور انتظامی در ارتباط با قوه قضاییه، وزارتخانه‌ها و سازمان‌ها و نهاد‌ها و موسسات مختلف فعالیت می‌کنند در نیروی انتظامی‌جمهوری اسلامی ادغام می‌گردند و از طریق وزارت کشور و نیروی انتظامی تحت امر آن واحد‌ها قرار خواهند گرفت.
ماده ۲
نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران سازمانی است مسلح در تابعیت فرماندهی کل قوا ووابسته به وزارت کشور.
تبصره ـ فرمانده نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران از طرف فرمانده کل قوا منصوب می‌گردد.
ماده ۳
هدف از تشکیل نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران، استقرار نظم و امنیت و تامین آسایش عمومی و فردی و نگهبانی و پاسداری از دستاوردهای انقلاب اسلامی در چهارچوب این قانون در قلمرو کشور جمهوری اسلامی ایران است.
ماده ۴
مأموریت و وظایف نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران عبارت است از:
۱: استقرار نظم و امنیت و تامین آسایش عمومی و فردی.
۲: مقابله و مبارزه قاطع و مستمر با هرگونه خرابکاری، تروریسم، شورش و عوامل و حرکتهایی که‌مخل امنیت کشور باشد، با همکاری وزارت اطلاعات.
تبصره ـ کیفیت و نحوه همکاری را شورای امنیت کشور تعیین می‌کند.
۳: تامین امنیت برای برگزاری اجتماعات، تشکل‌ها، راهپیمایی‌ها و فعالیتهای قانونی و مجاز وممانعت و جلوگیری از هرگونه تشکل و راهپیمایی و اجتماع غیر مجاز و مقابله با اغتشاش، بی‌نظمی و فعالیتهای غیر مجاز.
۴: اقدام لازم در زمینه کسب اخبار و اطلاعات در محدوده وظایف محوله و همکاری با سایر سازمان‌ها و یگانهای اطلاعاتی کشور در حدود وظایف آن‌ها.
تبصره ۱ ـ جمع‌آوری اخبار و اطلاعات مربوط به مسایل سیاسی، امنیتی و پیگیری اطلاعاتی آن‌به عهده وزارت اطلاعات است. چنانچه نیروی انتظامی در حین انجام وظایف محوله به این قبیل‌اخبار و اطلاعات دسترسی پیدا کند، مکلف است ضمن کسب و جمع آوری، آن‌ها را سریعا در اختیار وزارت اطلاعات قرار دهد. وزارت مذکور موظف است اخبار و اطلاعات مورد نیاز و مرتبط با وظایف نیروی انتظامی را به موقع در اختیار آن نیرو بگذارد.
تبصره ۲ ـ پیگیری اطلاعاتی مواردی از جرایم اجتماعی که با امنیت ملی مرتبط بوده یا قسمتی ازیک توطئه یا فعالیتهای پنهانی با هدف براندازی را تشکیل دهد، با هدایت متمرکز وزارت اطلاعات و همکاری نیروی انتظامی انجام خواهد شد.
تبصره ۳ ـ نیروی انتظامی مکلف است، پرسنل انتظامی مورد نیاز جهت تامین اهداف اطلاعاتی (کسب و جمع آوری) وزارت اطلاعات را در صورت درخواست در کنترل عملیاتی آن وزارت قراردهد. کیفیت همکاری و نحوه تامین پرسنل مورد نظر را شورای امنیت کشور معین خواهد کرد.
۵: حراست از اماکن، تاسیسات، تجهیزات و تسهیلات طبقه‌بندی شده غیر نظامی و حفظ حریم آنهابه استثنای موارد حساس و حیاتی به تشخیص شورای عالی امنیت ملی، که به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواهد بود.
۶: حفاظت از مسوولین و شخصیتهای داخلی و خارجی در سراسر کشور به استثنای داخل پادگان‌ها و تاسیسات نظامی، مگر در مواردی که بنا به تشخیص شورای عالی امنیت ملی اصل انقلاب و یادستاوردهای آن در معرض خطر باشد که به عهده سپاه پاسداران انقلاب اسلامی خواهد بود.
۷: جمع آوری سلاح و مهمات و تجهیزات غیر مجاز و صدور پروانه نگهداری و حمل سلاح شخصی و نظارت بر نگهداری و مصرف مجاز مواد ناریه با هماهنگی وزارت اطلاعات برابرطرحهای مصوب شورای امنیت کشور.
۸: انجام وظایفی که بر طبق قانون به عنوان ضابط قوه قضاییه به‌عهده نیروی انتظامی محول است ازقبیل:
الف: مبارزه با مواد مخدر.
ب: مبارزه با قاچاق.
ج: مبارزه با منکرات و فساد.
د: پیشگیری از وقوع جرایم.
ه: کشف جرایم.
و: بازرسی و تحقیق.
ز: حفظ آثار و دلایل جرم.
ح: دستگیری متهمین و مجرمین و جلوگیری از فرار و اختفای آن‌ها.
ط: اجرا و ابلاغ احکام قضایی.
۹: انجام امور مربوط به تشخیص هویت و کشف علمی جرایم.
۱۰: مراقبت و کنترل مرزهای جمهوری اسلامی ایران، اجرای معاهدات و پروتکلهای مصوبه مرزی‌و استیفای حقوق دولت و اتباع مرزنشین جمهوری اسلامی ایران در مرز‌ها و محدوده انحصاریاقتصادی دریا‌ها.
۱۱: اجرای قوانین و مقررات مربوط به گذرنامه (به جز گذرنامه سیاسی و خدمت) و ورود و اقامت اتباع خارجی (با هماهنگی وزارت امور خارجه در مورد اتباع خارجی تحت پوشش دیپلماتیک) باهماهنگی وزارت اطلاعات (در مورد ورود و خروج و اقامت اتباع خارجی و صدور گذرنامه)
۱۲: اجرای قوانین و مقررات راهنمایی و رانندگی و امور توزین و حفظ حریم راههای کشور.
تبصره ۱ ـ نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران موظف است کیله امور راهنمایی و رانندگی‌شهر تهران را برابر با سیاست‌ها و برنامه‌های شهرداری شهر تهران و در چهارچوب قانون به اجرا درآورد. تامین کلیه تجهیزات و تاسیسات و بودجه و امکانات مورد نیاز اداره راهنمایی و رانندگی‌شهر تهران (به استثنای حقوق و مزایای پرسنل و تجهیزات مخابراتی و سلاح و مهمات) بر عهده شهرداری شهر تهران می‌باشد. کلیه امکانات و تجهیزات موجود اداره راهنمایی و رانندگی شهر تهران عینا در این اداره باقی خواهد ماند.
تبصره ۲ ـ اداره راهنمایی و رانندگی شهر تهران عنداللزوم در زمینه برقراری امنیت برابر با ابلاغیه‌‌های نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران (ناجا) انجام وظیفه می‌نماید.
تبصره ۳ ـ چگونگی اجرای این قانون از جمله نحوه عزل و نصب رییس اداره راهنمایی و رانندگی شهر تهران با رعایت اصل یکصدو دهم (۱۱۰) قانون اساسی (به استثنای موارد مربوط به امورامنیتی و انتظامی که به تصویب فرماندهی کل قوا می‌رسد) مطابق با آیین نامه‌ای می‌باشد که حداکثرظرف مدت شش ماه توسط وزارت کشور با هماهنگی و همکاری ستاد کل نیروهای مسلح‌جمهوری اسلامی ایران تهیه و به تصویب هیات وزیران خواهد رسید.
۱۳: اجرای قوانین و مقررات وظیفه عمومی.
۱۴: نظارت بر اماکن عمومی و انجام سایر امور مربوط به اماکن مذکور برابر مقررات مصوب.
۱۵: همکاری با سایر نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران در مواقع لزوم و بنا به دستور.
تبصره ـ نیروی انتظامی با هماهنگی سپاه پاسداران انقلاب اسلامی در مواقع لزوم می‌توانند ازنیروهای مقاومت بسیج استفاده نمایند.
۱۶: همکاری با دبیرخانه پلیس بین‌الملل (انترپول)
۱۷: همکاری با وزارتخانه‌ها، سازمان‌ها، موسسات و شرکتهای دولتی و وابسته به دولت، بانک‌ها و شهرداری‌ها در حدود قوانین و مقررات مربوط.
۱۸: همکاری با سازمانهای ذی ربط در جهت ایجاد و توسعه زمینه‌های فرهنگی لازم به منظورکاهش جرایم و تخلفات و تسهیل وظایف محوله.
۱۹: انجام امور امدادی و مردم یاری در مواقع ضروری ضمن هماهنگی با مراجع ذی ربط.
۲۰: سازماندهی، تجهیز، آموزش یگانهای انتظامی و آماده کردن آن‌ها جهت اجرای مأموریتهای محوله.
۲۱: تامین و حفاظت تاسیسات، سربازخانه‌ها و قرارگاههای مربوط.
۲۲: تامین دفاع هوایی تاسیسات و نقاط حساس مربوط در حد برد سلاح ضد هوایی سازمانی باهماهنگی و کنترل عملیاتی نیروی هوایی جمهوری اسلامی ایران.
۲۳: تامین نیازهای پزشکی پرسنل و اداره بیمارستان‌ها و درمانگاههای مربوط.
۲۴: تهیه طرح نیازمندیهای لجستیکی و اقدام در جهت تهیه و خرید اقلام و خدماتی که از سوی فرماندهی کل نیروهای مسلح به عهده نیروی انتظامی واگذار می‌گردد. همچنین اقدام جهت خرید املاک و احداث تاسیسات مورد نیاز برابر طرحهای مصوب.
۲۵: تلاش مداوم و مستمر در جهت حفظ و صیانت سازمان در زمینه‌های امنیتی.
۲۶: تلاش مداوم و مستمر در جهت حاکمیت کامل فرهنگ و ضوابط اسلامی در نیروهای انتظامی.
تبصره ـ وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح وظایف قانونی خود را که در مقابل نیروهایانتظامی داشته است همچنان در قبال نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران به‌عهده خواهد داشت. همچنین خریدهای خارجی اقلام دفاعی از طریق وزارت دفاع و پشتیبانی نیروهای مسلح انجام‌خواهد پذیرفت.
ماده ۵
در اجرای بندهای ۲۵ و ۲۶ ماده ۴ این قانون، سازمانهایی با سلسله مراتب مستقل ومتمرکز به ترتیب به نام (سازمان حفاظت اطلاعات) و (سازمان عقیدتی، سیاسی) از ادغام‌سازمانهای مشابه موجود در نیروی انتظامی تشکیل می‌شود.
تبصره ۱ ـ این سازمان‌ها وظایف و مأموریتهای سازمانهای همنام خود را براساس قانون ارتش‌جمهوری اسلامی ایران عهده‌دار خواهند بود.
تبصره ۲ ـ روسای سازمانهای عقیدتی، سیاسی و حفاظت اطلاعات از سوی مقام فرماندهی کل‌نیروهای مسلح منصوب می‌گردند.
ماده ۶
وزارت کشور موظف است ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این قانون لایحه مربوط به‌ضوابط استخدام و حقوق و مزایا و ترفیع پرسنل را تهیه و جهت تصویب به مجلس شورای اسلامی‌تقدیم نماید و تا زمان تصویب، قوانین و مقررات فعلی جاری می‌باشد.
ماده ۷
شرایط عضویت:
الف: اعتقاد و التزام به مبانی و احکام اسلام و نظام جمهوری اسلامی و رعایت اخلاق اسلامی.
ب: عدم عضویت یا وابستگی به احزاب، گروهک‌ها یا سازمانهای سیاسی.
ج: عدم همکاری موثر با رژیم طاغوت یا مباشرت در تثبیت آن.
د: عدم سوء سابقه و برخورداری از حسن شهرت.
ماده ۸
طرح سازمان و تشکیلات این نیرو توسط وزارت کشور تهیه و به تصویب فرمانده کل قواخواهد رسید.
ماده ۹
بودجه نیروی انتظامی جمهوری اسلامی ایران همه ساله توسط نیروی مذکور تنظیم و پس‌از تایید وزارت کشور از طریق سازمان برنامه و بودجه به هیات دولت ارسال می‌گردد.
ماده ۱۰
اختیارات فرماندهی کل قوا محدود به موارد مصرحه در این قانون نمی‌باشد.
ماده ۱۱
از تاریخ تصویب این قانون کلیه قوانین و مقررات مغایر با این قانون لغو می‌گردد.