نظامنامه قانون وکالت

فصل اول- در تعیین وکلا محدود و کارگشایان و درخواست پروانه وکالت
با توجه به آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا دادگستری فصل اول (ماده ۱ تا ۳۰) منسوخ میباشد.

فصل دوم ـ در تشکیلات کانون وکلا و معاضدت قضائی
ماده ۳۱ الی ۳۳ با توجه به آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا دادگستری منسوخ میباشند.
ماده ۳۴
مؤسسه معاضدت قضائی در مرکز است و دارای شعب ذیل می‌باشد:
1. دبیرخانه
2. شعبه عرایض
3. شعبه قضائی
ماده ۳۵
کارکنان معاضـدت قضائـی باید حتی‌المقـدور از بین وکلا عدلیه انتخاب شوند ممکن است برای آنها حق‌الزحمه در بودجه کانون منظور شود.
ماده ۳۶
تقاضای معاضدت به دبیرخانه مؤسسه مزبور داده می‌شود کسانی که دور از مرکز ـ معاضدت قضائی هستند می‌توانند مستقیماً یا توسط کانون محل در صورتی که تشکیل شده باشد و یا به وسیله دفتر عدلیه اقامت خود را تقاضا نماید. در اینصورت کانون یا دفتر عدلیه محل موظف است تقاضانامه را بانضمام مستندات و مدارکی که بموجب ماده ( ) این نظامات مقرر است در اسرع اوقات بدبیرخانه معاضدت قضائی ارسال دارند.
ماده ۳۷
در صورتی‌که معاضدت قضائی لازم بداند که توضیحاتی از تقاضاکننده بخواهد مشارالیه بوسیله نامه یا اخطار احضار می‌شود ولی هرگاه اقامتگاه متقاضی خارج از مرکز معاضدت قضائی باشد تحقیـقـات بوسیله یکی از وکلا یا دفتر عدلیه محل یا پارکه محل اقامت تقاضاکننده بعمل می‌آید.
1. تصدیق از معتمدین یا کلانتری محل اقامت تقاضاکننده مبنی بر عدم قدرت او برای تادیه حق‌الوکاله.
2. رونوشت مدارک دعوی
ماده ۳۸
معاضدت قضائی می‌توانند تحقیقاتی در دلائل دعوی بنماید و هرگاه تشخیص دهند که مقصود تقاضاکننده سوء استفاده و شرخری است از تعیین وکیل خودداری و تقاضا را رد می‌نماید.
ماده ۳۹
درصورت رد تقاضاکننده می‌تواند در ظرف ۱۰روز به‌هیئت‌مدیره کانون شکایت کند رای هیئت مدیره قطعی است.
ماده ۴۰
کلیه ارجاعاتی که از طرف معاضدت قضائی در حدود صلاحیت مؤسسه به وکلا یا دفاتر عدلیه یا پارکه می‌شود باید به اسرع وقت انجام گردد.
ماده ۴۱
شعبه عرایض پس از وصول عرضحال به طریق ذیل اقدام خواهد نمود:
هرگاه عرضحال ناقص باشد نواقص آنرا بدفتر دستور خواهد داد و اگر عرضحال کامل باشد عقیده خود را در پیشرفت دعوی خواهد نوشت در صورتیکه پیشرفت داشته باشد آنرا به شعبه قضائی تسلیم خواهد نمود.
شعبه قضائی وکیلی را برای تقاضاکننده معین می‌نماید.
ماده ۴۲
ابلاغات در ۳ نسخه صادر می‌شود.
نسخه اول بتقاضاکننده داده خواهد شد و نسخه ثانی در پرونده مربوطه بایگانی و نسخه ثالث برای ابلاغ به وکیل انتخابی به دفتر کانون ارسال خواهد شد.
ماده ۴۳
وکیل منتخب مکلف است قرارداد حق‌الوکاله تنظیم بوده نسخه دوم آنرا با رسید وکالتا بدبیرخانه معاضدت قضائی بفرستند و پس از ختم دعوی در صورتیکه موکل محکوم‌له واقع شود و خمس حق‌الوکاله را که در قرارداد تنظیمی مقرر است وصول و بصندوق کانون ایصال دارد مگر اینکه ثابت نماید در بافت حق‌الوکاله قانونا غیرمقدور است.
ماده ۴۴
وکیل انتخابی باید از جریان کار مرجوع شعبه قضائی را مطلع دارد.
ماده ۴۵
وکیل انتخابی می‌تواند از شعبه قضائی مؤسسه راجع بطرز اقداماتی که لازم است مشورت کند.
ماده ۴۶
در مواردی که انجام مقدمات و تشریفات مربوط به معاضدت قضائی موجب انقضاء موعدی از تقاضاکننده بشود رئیس کانون می‌تواند مستقیما وکیل انتخاب نماید مشروط بر اینکه تقاضانامه از حیث ضمائم کامل باشد.
ماده ۴۷
قرارداد حق‌الوکاله معاضدتی باسم معاضدت قضائی تنظیم می‌شود و مأمور وصول حق کانون محاسبات مؤسسه مزبور است.
ماده ۴۸
نمونه اوراق تقاضانامه و سایر اوراق مربوط به امور معاضدت را هیئت مدیره کانون تعیین خواهد نمود.
ماده ۴۹
دفتر معاضدت مکلف اسـت اطلاعاتی که از طـرف وکیل انتخابی واصل می‌شود به موکل ابلاغ نماید.

فصل سوم ـ در ترفیع
ماده ۵۰ تا ۵۳ با توجه به آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا دادگستری منسوخ میباشند.

فصل چهارم ـ در تکالیف و تشکیلات دارالوکاله
ماده ۵۴ با توجه به ماده ۷۰ آیین نامه لایحه قانونی استقلال کانون وکلا دادگستری منسوخ میباشند.
ماده ۵۵
وکلا مکلفند دارای دفاتر ذیل باشند.
1. دفتر ثبت
2. دفتر رسید اسناد موکلین
3. دفتر درآمد و هزینه دارالوکاله و موکلین
دفاتر مزبور مطابق دستور قسمت تشکیلات وکلا تنظیم و نگاهداری خواهد شد و باید در اولین اخطار قسمت مزبور یا پارکه وکلا ارائه و تسلیم شود.
ماده ۵۶
وکلا عدلیه مکلفند برای هرگونه وجهیکه از موکل بمنظور حق‌الوکاله یا مخارج محاکمه یا مسافرت و یا سایر مخارج قانونی دریافت می‌کنند قبض رسید مخصوص که مطابق نمونه موجود در دفتر کانون وکلاء است بموکل بدهند و صریحا قید نمایند وجه ماخوذه بابت حق‌الوکاله است یا سایر مخارج قانونی.
ماده ۵۷
وکلا باید در مقابل هر سندی که از موکل دریافت می‌کنند اعم از اینکه سند مزبور اصل باشد با رونوشت مصدق رسیدی مطابق نمونه مخصوص که در کانون وکلا موجود است بموکل بدهند و نوع سند و مفاد و تاریخ آن را در ورقه رسید قید نمایند.
ماده ۵۸
وکلا مکلفند همه ساله در مهر و فروردین ماه صورت حساب ششماه گذشته را برای موکل بفرستند صورت حساب تفصیلی است و رونوشت آن در پرونده مربوطه بموکل بایگانی می‌شود.
ماده ۵۹
وکلا مکلفند در ظرف ۲۴ ساعت پس از اعلام تعلیق پروانه وکالت و دفاتر وکالتی خود را در مرکز به قسمت تشکیلات وکلا و در ولایات به مدعیان عمومی که سمت نمایندگی دفتر کل بازرسی و تشکیلات وکلاء را دارند تسلیم نمایند که تعیین تکلیف قطعی آنها در پرونده آنها بایگانی شود این ماده شامل اشخاصی که قبل از اجراء قانون وکالت معلق گردیده‌اند نیز می‌باشد و تا تعیین تکلیف قطعی پروانه و دفاتر در پرونده وکیل معلق موقتا بایگانی می‌شود متخلف به مجازات انتظامی از درجه چهار به بالا محکوم خواهد شد.
ماده ۶۰
وکلا عدلیه و کارگشایان نباید بالاتر از درجه‌ای که دارند قبول وکالت نمایند.
ماده ۶۱
وکلا عدلیه و کارگشایان نباید:
1. در امور وکالتی ایجاد وسائط نمایند.
2. برای تعویق حق طرف از وکالت موکل استعفا داده و سپس بوسیله وکالتنامه جدیدی همان دعوی را تعقیب نمایند.
3. برای تطویل محاکمه و تعویق در احقاق حق ادعای جعل و یا تعیین جاعل نمایند و یا بطورکلی موجبات تطویل محاکمه را فراهم آورند.
ماده ۶۲
وکلا مکلفند لوایح و نوشتجات خود را طبق اوراق مخصوص که در لوحه آن نام و محل اقامت خود و دارالوکاله مربوطه را قید کرده باشند به محاکم تسلیم نمایند و حتی‌المقدور ماشین تحریر استعمال نموده و یا مکاتبات را با خط خوب و خوانا بنویسند.
ماده ۶۳
وکلا مکلفند وکالتنامه‌هائیکه از موکلین دریافت می‌دارند طبق اوراق مخصوصی که برای اینکار مقرر است تنظیم و به موکل بدهند متخلف در وحله اول به سه ماه انفصال و در صورت تکرار ممنوع‌الوکاله خواهد شد.
ماده ۶۴
وکلا درجه اول مکلفند برای پذیرائی موکلین و انجام وظایف وکالتی خود دارای دارالوکاله که مطابق نظامنامه ذیل باشد باشند:
1. محل آن مناسب و به قسمت تشکیلات وکلا اطلاع داده شده باشد.
2. لااقل دارای یکنفر وکیل که سمت معاونت دارالوکاله را خواهد داشت باشد و به اندازه کافی عضو تحریری داشته باشد.
3. همه روزه لااقل چهارساعت برای پذیرائی ارباب رجوع مفتوح و ساعت پذیرائی در درب ورود اعلام شده باشد و یکنفر عضو برای انجام تقاضای ارباب رجوع حاضر باشد.
4. دارای ثبت و بایگانی منظم باشد و برای هر موکل پرونده که محتوی کلیه اقداماتی که شده باشد.
5. دفتر نماینده بنام موکلین داشته باشند.
ماده ۶۵
وکلا عدلیه نباید به هیچ عنوان و عذری عرضحال که از حیث تمبر ناقص باشد به محاکم تقدیم دارند.

فصل پنجم ـ در لباس
ماده ۶۶
وکلا درجه اول و دوم عدلیه مکلفند در موقع محاکمات جنائی و در سایر محاکماتی که قضاه با لباس قضائی هستند و همچنین در مواردی که از طرف قسمت تشکیلات وکلا به آنها ابلاغ می‌شود با لباس مخصوص وکالت حاضر شوند استعمال لباس وکالت غیر از موارد فوق ممنوع است.
ماده ۶۷
لباس مخصوص وکالت عبارت است از لباده وکلا مشگی و یقه‌لب شکسته سفید و دستمال گردن سفید چین‌دار مطابق نمونه که در قسمت تشکیلات و کلا موجود است با شلوار و کفش و جوراب مشگی استعمال می‌شود.
ماده ۶۸
داشتن لباس وکالت برای وکلا درجه اول و دوم اجباری است:
ماده ۶۹
لباس اعضای هیئت مدیره دارای مشخصات ذیل است:
مغزی طلائی در طرفین پارچه که از شانه چپ بطرف جلو آویخته شده (اپی‌تژ) و علامت کانون که روی آن در قسمت پائین ملیله دوزی شده باشد.
دوره کلا و روی (اپی‌تژ) لباس رئیس کانون ملیله‌دوزی بشکل برگ و گل سرخ که طرفین آن دارای نوار ملیله دوزی بعرض ۲ سانتیمتر است.
لباس نایب رئیس مطابق لباس رئیس است باستثناء ملیله‌دوزی طرفین برگ سرخ.
ماده ۷۰
علامت ممیزه لباس وکلائی که دارای درجه علمی لیسانس هستند عبارت از پوست سفیدی است به عرض شش سانتیمتر که در آخر (اپی‌تژ) در جلو و پست دوخته می‌شود اعضاء مؤسس کانون مرکزی می‌توانند علامت کانون را در روی (اپی‌تژ) استعمال نمایند. برای استعمال علائم ممیزه مندرجه در این ماده باید قبلاً از طرف دفتر کل بازرسی و تشکیل وکلا تحصیل اجازه نمود.

فصل ششم ـ نظامنامه مربوطه بحق‌الوکاله و هزینه مسافرت
مواد ۷۱ تا ۷۵ با توجه به آیین نامه تعرفه حق الوکاله و هزینه سفر وکلا دادگستری ملغی میباشند.
ماده ۷۶
وکلا عدلیه نباید ضمن قرارداد حق‌الوکاله هزینه محاکمه عدلیه را عهده‌دار شوند ولی در عین حال می‌توانند به موجب رسید جداگانه مبلغی از موکل یا نماینده او برای مخارج مزیور بطورعلی‌الحساب دریافت نمایند مشروط بر اینکه صورت مخارج را طبق این نظامنامه برای موکل بفرستد.
ماده ۷۷
راجع به حق‌الوکاله‌های امور جزائی و دعاوی که میزان مدعابه معین نداشته و قبل از تاریخ اجراء این نظامنامه تصفیه نگردیده باشد باید مطابق این نظامنامه رفتار شود.
ماده ۷۸
گرفتن هرگونه سند رسمی یا عادی از موکل بجای قرارداد حق‌الوکاله از قبیل سند ذمه یا شرطی و یا چک بوعده یا فته طلب و غیره اعم از اینکه گرفتن اسناد مزبور برای تمام یا قسمتی از حق‌الوکاله باشد و همچنین تنظیم قرارداد حق‌الوکاله بر طبق اوراقی سوای آنچه بموجب قانون وکالت و این نظامنامه مقرر می‌باشد ممنوع است و متخلف به مجازات انتظامی از درجه ۵ به بالامحکوم خواهد شد و هرگاه ثابت شود که این عمل بطور ساختگی و حیله انجام شده از قبیل آنکه سند در ظاهر بنام دیگری تنظیم و گرفته شده و در باطن مربوط به وکیل بوده اسـت متخلف محروم‌الوکاله خواهد شد.
ماده ۷۹
انتقال قرارداده حق‌الوکاله به دیگری مادام که کار انجام و خاتمه نیافته اعم از اینکه انتقال گیرنده وکیل باشد یا نه بدون رضایت موکل ممنوع است و متخلف به مجازات انتظامی از درجه چهار به بالا محکوم خواهد شد.
ماده ۸۰
شرکت در مدعابه برای وکلا عدلیه ممنوع است و متخلف به مجازات انتظامی از درجه ۴ به بالا محکوم خواهد شد و در صورتی‌که ثابت شود این عمل بطورساختگی و حیله انجام یافته از قبیل آنکه شرکت در مدعابه بنام دیگری است و در باطن مربوط بخود وکیل می‌باشد مجازات وکیل متخلف از درجه ۵ به بالا خواهد بود.