کلیات
دانشگاه: یک موسسه آموزشی عالی است که حداقل دارای سه دانشکده یا دو دانشکده و دو آموزشکده باشد وجه تمایز دانشگاه از سایر موسسات آموزش عالی فعالیت آن در دوره های تحصیلی (کارشناسی ارشد و دکتری) است.
دانشکده: دانشکده واحدی از یک دانشگاه است که در رده خاصی از علوم فعالیت دارد. مانند دانشکده علوم – دانشکده برق- دانشکده الهبات و نظایر آن
گروه آموزشی: گروه آموزشی واحدی از یک دانشکده یا یک دانشگاه است.که در یک رشته خاص یا چند رشته متجانس فعالیت دارد.مانن گروه ریاضی-کروه معارف اسلامی و نظایر آن.
دوره های تحصیلی: دوره تحصیلی مجموعه ای از دروس منسجم هماهنگ و به هم وابسته در یک رشته تحصیلی که در نظام خاص در مدتی معین به صورت منظم به دانشجو ارائه می شود تا سر انجام به دریافت یکی از مدارک مرسوم دانشگاهی منجر شود مانند دوره های کاردانی-کارشناسی-کارشناسی ارشدو…
رشته: رشته یکی از شعب فرعی از گروه های علمی (علوم پزشکی-علوم انسانی-علوم پایه-فنی مهندسی-کشاورزی-هنر-تربیت معلم -علمی کاربردی)است که از لحاظ موضوع کاملاٌ مشخص و از دیگر موضوعات متمایز بوده و حداقل به یک کارآیی مشخص می انجامد.
گرایش گرایش: هریک از شعب یک رشته که ناظر بر یک تخصص باشد گرایش نامیده می شود.اختلاف دروس گرایش از یک رشته نباید از ۷ درصد کل واحد های رشته کمتر و از ۳۰ در صد کل واحد ها بیشتر باشد.
استاد: هر مدرس که مسئولیت تدریس دروس نظری یا عملی را در دانشگاه بر عهده دارد استاد نامیده می شود.
فصل اول
ماده ۱ : شرایط ورود به دانشگاه آزاد اسلامی در دوره های کاردانی،کارشناسی و کارشناسی نا پیوسته به شرح زیر است:
1-۱ ) داشتن شرایط عمومی ورود به آموزش عالی ، برابر مصوبات مربوطه.
1-۲ ) نداشتن منع قانونی از نظر خدمت وظیفه عمومی برای افراد مذکور.
1-۳ ) پذیرفته شدن در آزمون ورودی ذی ربط.
1-۴) داشتن گواهینامه پایان تحصیلات متوسطه نظام قدیم و یا گذراندن دوره پیش دانشگاهی نظام جدید مورد تاُیید وزارت آموزش و پرورش برای دوره های کاردانی،کارشناسی پیوسته یا برابر آن از آموزش های حوزوی(مطابق مصویات شورای عالی انقلاب فرهنگی) و گواهینامه دوره کاردانی رشته مربوط بر حسب مورد از دانشگاه آزاد اسلامی و یا دیگر مو سسات آموزش عالی مورد تأیید دانشگاه آزاد اسلامی،وزارت علوم،تحقیقات و فناوری یا وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای دوره های کارشناسی نا پیوسته،همچنین داشتن مدرک دیپلم کار دانش یا فنی و حرفه ای نظام جدید متوسطه قابل قبول برای کاردانی پیوسته.
دارندگان مدرک فوق دیپلم نمی توانند در آزمون ورودی کارشناسی نا پیوسته شرکت نمایند.مگر آن دسته از فارغ التحصیلان خارج از کشور که در مدرک تحصیلی ارزیابی شده آنان اجازه ادامه تحصیل در مقطع بالاتر قید شده باشد.
فصل دوم
ماده ۲: پذیرفته شدگان در آزمون ورودی موظفند در مهلت های تعیین شده طبق اطلاعیه های مربوط برای ثبت نام و انتخاب واحد های درسی به واحد های دانشگاهی ذی ربط مراجعه نمایند.در غیر این صورت در شمول متأخرین ثبت نام قرار می گیرند.
ماده ۳: در صورتی که ظرفیت پذیرش دانشجو در واحد تکمیل شده باشد و واحد امکانات آموزشی لازم را برای پذیرش دانشجویان متأخر داشته باشد می تواند با تأیید شورای آموزشی واحد اقدام به ثبت نام نموده و مراتب را جهت اطلاع به مرکز آزمون اعلام نماید.
تبصره ۱- در مواردی ک تعداد پذیرفته شدگان بیش از ظرفیت مصوب واحد باشد و امکانات آموزشی واحد اجازه ثبت نام آنان را در نیمسال اول ندهد واحد دانشگاهی مجاز است بر اساس نمره کل آزمون،تعدادی از پذیرفته شدگان را برای نیمسال دوم ثبت نام نماید.
تبصره ۲- حداکثر تأخیر متقاضی برای ثبت نام در مقطع کاردانی(پیوسته و نا پیوسته و آموزش معلمان) و کارشناسی (پیوسته و ناپیوسته و آموزش معلمان)یکسال از زمان پذیرش در آزمون ورودی می باشد مشروط بر اینکه:
الف- متقاضی ذکور از نظر نظام وظیفه منع تحصیلی نداشته باشد.
ب- هنگام ثبت نام مدرک پایه نداشته باشد.
ج- واحد دانشگاهی ظرفیت مصوب داشته باشد . در غیر این صورت شورای آموزشی واحد دانشگاهی اتخاذ تصمیم می نماید.
د- مدت تأخیر تا یکسال جزو سنوات مجاز تحصیل دانشجو محسوب می گردد و واحد دانشگاهی موظف است پس از ثبت نام با اخذ شهریه ثابت بر مبنای سال ورود برای این مدت مرخصی تحصیلی صادر نماید.
ه- هزینه تأخیر را برابر دستور العمل به حساب ۱۴۸۶ بانک ملی تهران شعبه زبرجد(قابل پرداخت در کلیه شعب کشور)واریز و رسید آنرا به واحد دانشگاهی تسلیم نمایند تا به صورت یکجا به امور مالی سازمان مرکزی ارسال نمایند.
تبصره ۳:در مورد پذیرفته شدگان فاقد مدرک پایه ، یکسال تأخیر جزو سنوات مجاز تحصیلی محسوب نمی گردد و واحد دانشگاهی باید مرخصی تحصیلی بدون احتساب صادر و شهریه ثابت این مدت را بر مبنای سال ورود از دانشجو اخذ نماید.
تبصره ۴:واحد های دانشگاهی موظفند لیست اسامی متأخرین ثبت نام را حداکثر تا یکماه پس از ثبت نام به مرکز آزمون و نسخه ای از آن را همراه با رسید بانکی مربوط،به امور مالی سازمان مرکزی ارسال دارند.
تبصره ۵:دانشجوی متأخر از سال شروع به تحصیل تابع مقررات مالی و آموزش همان سال خواهد بود.
تبصره ۶:شروع به تحصیل پذیرفته شدگان دوره کارشناسی نا پیوسته که با استفاده از ماده ۲۰ آیین نامه از مقطع کاردانی فارغ التحصیل می شوند در صورتی امکان پذیر است که امتحان درس یا دروس مزبور قبل از سپری شدن سه شانزدهم از شروع کلاس های مقطع جدید انجام شده و نمره قبولی کسب کرده باشد.
انتخاب واحد درسی دانشجویان شاغل به تحصیل
ماده ۴: دانشجویان موظفند در مهلت های تعیین شده در تقویم دانشگاهی برای انتخاب واحد درسی به واحد های دانشگاهی مربوط مراجعه نمایند: لیکن در صورتی که این امر به تأخیر افتد و تأخیر از سه شانزدهم ساعات هر درس بیشتر نشود، انتخاب واحد درسی دانشجو با تأیید شورای آموزشی واحد دانشگاهی امکان پذیر است.در این حال مدت تأخیر جزو حد نصاب غیبت دانشجو محسوب می شود.
تبصره – دانشجویانی که پس از انقضای مهلت تعیین شده در ماده ۴ مراجعه کنند حق انتخاب واحد درسی را در نیمسال نخواهند داشت،لیکن در صورت موافقت شورای آموزشی واحد دانشگاهی آن نیمسال با رعایت ماده ۴۸ این آیین نامه به عنوان مرخصی تحصیلی جزو سنوات مجاز آنان محسوب می گردد.در این حال دانشجو موظف به پرداخت شهریه ثابت تعیین شده می باشد.
ماده ۵: تحصیل در دانشگاه آزاد اسلامی به صورت حضوری و تمام .قت است.مگر برای دوره هایی که رسماً مستثنی شده باشد.
منع تحصیلی همزمان
ماده ۶: دانشجو همزمان حق نام نویسی و ادامه تحصیل در بیش از یک رشته و در هر رشته بیش از یک گرایش در یک یا چند دانشگاه یا موسسه آموزش عالی در نظام آموزشی تمام وقت یا پاره وقت را نخواهد داشت،در صورت تخلف،از ادامه تحصیل در یکی از رشته های انتخابی به تشخیص کمیسیون موارد خاص آموزشی و دانشجویی سازمان مرکزی محروم و سوابق تحصیلی وی در آن رشته باطل اعلام می شود و دانشجو موظف به پرداخت هزینه انصراف مطابق تعرفه تعیین شده به دانشگاه می باشد.
تبصره – دانشجویان ممتاز موضوع بخشنامه شماره ۳۶/۸۶۲۳۰ مورخ ۷۹/۷/۱۹ سازمان مرکزی از این قائده مستثنی هستند.
فصل سوم
ماده ۷: آموزش در دانشگاه آزاد اسلامی بر اساس نظام واحدی است.
ماده ۸: در نظام واحدی ارزش هر درس با تعداد واحد های آن درس سنجیده می شود و قبولی یا ردی دانشجو در یک درس به همان درس محدود می گردد.
تعریف واحد درسی
ماده ۹: یک واحد درسی نظری ،مقداری درسی است که مفاد آن طی ۱۶ جلسه یک ساعتی آموزش داده می شود این زمان برای هر واحد درس عملی آزمایشگاهی ۳۲ ساعت ،کارگاهی ۴۸ ساعت و عملیات صحرایی ۶۴ ساعت می باشد.
تبصره – اجرای دوره های کارآموزی و کارورزی بر اساس مدت تعیین شده در سر فصل مصوی و آیین نامه های مرب.ط خواهد بود.
سال تحصیلی
ماده ۱۰: هر سال تحصیلی مرکب ار دو نیمسال تحصیلی و بر حسب لزوم یک دوره تابستانی است هر نیمسال تحصیلی شامل ۱۶ هفته و هر دوره تابستانی شامل ۶ هفته آموزش است.
تبصره – مدت امتحانات پایان هر یک از دو نیمسال تحصیلی و دوره تابستانی و همچنین امتحان میان ترم جزو مدت آموزش محسوب نمی شود.
ماده ۱۱: یک واحد درس نظری طی نیمسال تحصیلی در ۱۶ جلسه یک ساعتی و در طول دوره تابستانی در ۶ هفته(۱۶ جلسه) تدریس می شود، به همین نحو مجموع ساعات یک واحد درس عملی آزمایشگاهی ، کارگاهی و عملیات صحرایی بر حسب انجام آنها در طول نیمسال یا دوره تابستانی به ترتیب در ۱۶ هفته و ۶ هفته تقسیم می شود.
تبصره – در موارد استثنایی و ضروری به پیشنهاد ذی ربط و تصویب سازمان مرکزی دانشگاه، می توان یک واحد درسی را در مدتی کوتاه تر از ۱۶ هفته تدریس نمود.مشروط بر اینکه مجموع ساعات هر واحد درسی از حد مقرر خود کمتر نشود.
فصل چهارم
ماده ۱۲: هر درس ، بخش مستقلی از برنامه آموزشی است که در یک موضوع مشخص و برای هر نیمسال تحصیلی ارائه می شود.
ماده ۱۳: دروس دوره دانشگاهی از لحاظ محتوی به دروس عمومی پایه، اصلی و تخصصی تقسیم می شود.
1-۱۳: دروس عمومی، به منظور توسعه اطلاعات و معلومات عمومی دانشجویان عرضه می شود.گذراندن این دروس برای عموم دانشجویان الزامی است.
2-۱۳: دروس پایه به منظور تقویت بنیه علمی و ایجاد زمینه مناسب برای پذیرش دروس اصلی و تخصصی ارائه می شود.
3-۱۳: دروس اصلی، اساس و مبنای دروس تخصصی رشته را تشکیل می دهد.
4-۱۳: دروس تخصصی،به منظور افزایش توان علمی و عملی دانشجو در رشته مربوط تدریس می گردد.
ماده ۱۴: هر درس از نظر ارتباط با درس یا دروس دیگر به دو صورت وابسته و مستقل تقسیم می شود.
1-۱۴: درس مستقل درسی است که انتخاب آن منوط به گذراندن درس دیگری نیست.
2-۱۴: درس وابسته:درسی است که انتخاب آن بادرس یا دروس دیگری ملازمه دارد.دروس وابسته به دروس پیشنیاز و دروس همنیاز تقسیم می شود.
3-۱۴: درس پیشنیاز: درسی است که درک مطالب آن برای یادگیری درس یا دروس دیگری که وابسته آن نامیده می شود ملازمه دارد و باید قبل از آن درس یا دروس ارائه گردد.
4-۱۴ : دروس همنیاز:دروسی هستند که باید با هم در یک نیمسال یا دوره تابستان ارائه گردند.
ماده ۱۵: درس از جنبه انتخاب،به الزامی و انتخابی تقسیم می شود.
1-۱۵: درس الزامی درسی است که گذراندن آن در طول دوره برای دانشجو اجباری است و با دروس دیگر قابل تعویض نمی باشد.
2-۱۵: درس انتخابی درسی است که دانشجو به اختیار خود از بین دروس مربوط انتخاب می کند.
ماده ۱۶: درس از لحاظ نحوه تدریس به نظری،عملی و نظری – عملی تقسیم می شود.
1-۱۶: درس نظری حاوی مجموعه ای از دانش هاست که به صورت خطابه، کنفرانس،سمینار و بحث و گفتگو تعلیم داده می شود.
2-۱۶: درس عملی حاوی مجموعه مهات هایی است که انتقال آنها محتاج به تمرین،عملیات کارگاهی آزمایشگاهی،بیمارستانی و صحرایی است.
3-۱۶:درس نظری-عملی مجموع دانش ها و مهارت هایی است که به هر دو صورت فوق توأماً تدریس می شود.
ماده ۱۷: در تمامی واحد های دانشگاهی برای یک رشته معین، برنامه درسی مصوب یکسانی به اجرا گذاشته می شود.
فصل پنجم
ماده ۱۸: تعداد واحد های درسی لازم برای گذراندن هر یک از دوره های کاردانی،کارشناسی ناپیوسته، کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد پیوسته بر حسب رشته تحصیلی بر اساس سر فصل مصوب و بخشنامه های ذی ربط تعیین می گردد.
تبصره – در مورد برنامه های آموزشی که تا کنون به تصویب شورای عالی برنامه ریزی نرسیده است،برنامه های مصوب سازمان مرکزی دانشگاه،ملاک عمل خواهد بود.
ماده ۱۹: تعداد واحد های انتخابی دانشجوی تمام وقت در یک نیمسال تحصیلی نمی تواند از ۱۲ واحد کمتر و از ۲۰ واحد بیشتر باشد.
تبصره ۱-در نیمسال هایی که دانشجو به دلیل رعایت پیشنیازها یا عدم امکان ارائه درس توسط واحد دانشگاهی تا پایان هفته حذف و اضافه موضوع ماده ۳۶ کمتر از حداقل واحد درسی مجاز را انتخاب نماید بلامانع بوده لکن آن نیمسال جزو سنوات تحصیلی دانشجو محسوب می گردد اما چنانچه میانگین آن نیمسال کمتر از ۱۲ گردد مشروطی به حساب نمی آید.نمرات دروس آن نیمسال در میانگین کل و نیمسالی دانشجو محاسبه می شود.
تبصره ۲- در مواردی که دانشجو برای فراغت از تحصیل حداکثر ۲۴ واحد درسی باقی مانده داشته باشد،حتی اگر در ترم قبل مشروط شده باشد با نظر گروه آموزشی واحد می تواند تمام واحدهای درسی باقیمانده را ولو اینکه در بین آنها دروس پیشنیاز وجود داشته باشد در یک نیمسال انتخاب و بگذراند.
تبصره ۳- چنانچه نیمسال دوم سال تحصیلی،نیمسال آخر تحصیل دانشجو بوده و ۲۴ واحد درسی باقی مانده داشته باشد می تواند با نظر گروه و رعایت تبصره ۲ این ماده آنها را در نیمسال و دوره تابستان بگذراند مشروط بر اینکه بیش از ۷ واحد آن در دوره تابستان نباشد.
تبصره ۴- چنانچه در ترم آخر تحصیلی،دانشجو فقط ۲۴ واحد درسی باقیمانده داشته باشد و واحد دانشگاهی نتواند یک یا دو درس نظری آن را(حداکثر به تعداد ۴ واحد)در نیمسال مزبور ارائه نماید با نظر گروه و رعایت مفاد تبصره ۲ این ماده دانشجو می تواند آن درس یا دروس را در نیمسال بعد یا دوره تابستان به صورت معرفی به استاد بگذراند.
تبصره ۵-دانشجویی که میانگین نمرات نیمسال او ۱۷ یا بیشتر باشد، مشروط بر اینکه تعداد واحد هایی که دانشجو انتخاب نموده و در امتحانات پایان ترم آنان شرکت و نمره اخذ کرده از حداقل تعیین شده در آن نظام آموزشی کمتر نباشد می تواند در نیمسال بعد تا ۲۴ واحد درسی انتخاب نماید.
درس معرفی به استاد
ماده ۲۰: چنانچه دانشجو در یک نیمسال یا دوره تابستان برای فراغت از تحصیل حداکثر دو درس نظری به ارزش حداکثر ۴ واحد باقیمانده داشته باشد می تواند برای یکبار خارج از تقویم دانشگاهی انتخاب واحد نموده و در فرصتی که از طرف گروه آموزشی مربوط تعیین می شود درس یا دروس مزبور را از طریق معرفی به استاد حداکثر در همان نیمسال یا آن دوره تابستانی بگذراند و در صورت عدم موفقیت در هر درس، نمره آن حذف(بلا اثر)می گردد و بدون نیاز به انتخاب واحد مجدد می تواند در پایان آن نیمسال با سایر دانشجویان امتحان دهد.
تبصره ۱-چنانچه در آن نیمسال درس یا دروس مزبور در واحد دانشگاهی ارائه نشود در پایان همان نیمسال مجدداً به صورت معرفی به استاد امتحان دهد.
تبصره ۲- در صورت داشتن سنوات تحصیلی استفاده از ماده ۲۰ آیین نامه آموزشی امکان پذیر است در غیر این صورت می توان از تبصره ۲ ماده ۲۸ استفاده کرد یا با در خواست کتبی دانشجو وی را به سیستم پاره وقت منتقل نمود.
تبصره ۳-شهریه دروس موضوع این ماده شامل نصف شهریه ثابت به اضافه شهریه متغیر درس یا دروس مربوط خواهد بود.
تبصره ۴-پرداخت حق الزحمه استاد دروس موضوع این ماده با در نظر گرفتن یک ساعت طرح سوال برای هر درس،یک ساعت حضور در جلسه امتحان و نیم ساعت به ازای تصحیح اوراق امتحانی هر درس دانشجو،بر اساس آخرین تعرفه حق التدریس محاسبه می گردد.
ماده ۲۱: قبل از ۱۵ شهریور ماه هر سال تحصیلی بایستی تکلیف آن دسته از دانشجویانی که در معرض اخراج قرار گرفته اند مشخص و به آنان ابلاغ و از انتخاب واحد درسی آنان جلوگیری به عمل آید.
ماده ۲۲: انتخاب واحد درسی دانشجویانی که اخراج آموزشی آنان مشخص گردیده در شروع نیمسال دوم سال تحصیلی نیز ممنوع می باشد.لکن چنانچه به دلیل حجم کاری و فرصت اندک و عدم آگاهی از وضعیت نمرات امتحانات ، از دانشجویی که اخراجی وی هنوز محرز نشده است انتخاب واحد درسی به عمل آمده باشد متصدیان امور آموزشی بایستی قبل از فروردین ماه وضعیت وی را مشخص و در صورت احراز شرایط خارجی،انتخاب واحد درسی او را لغو و شهریه مربوط را مسترد و ابلاغ اخراجی صادر نمایند.
انتخاب واحد همزمان درس پیشنیاز و وابسته
ماده ۲۳: در صورتی که دانشجو از یک یا چند درس پیشنیاز نمره قبولی کسب ننماید و یا برابر مقررات در کلاس های درس یا دروس پیشنیاز شرکت نموده اما سر انجام آنها را حذف نموده باشد می تواند با نظر گروه، آن درس یا دروس را با درس یا دروس وابسته در یکی از نیمسال های بعد انتخاب و بگذراند.چنانچه نتواند در درس یا دروس پیشنیاز نمره قبولی کسب کند یا آن را حذف نماید نمره درس یا دروس پیشنیاز و همچنین درس یا دروس وایسته(اعم از قبولی یا ردی)حذف می گردد.
تبصره ۱- نیمسال آخر سال تحصیلی از این قائده مستثنی است.
تبصره ۲- نمرات مردودی دروس موضوع این ماده که با رأی کمیته انضباطی اعلام گردیده در شمول ماده ۲۳ قرار نمی گیرد.
دروس وصایای حضرت امام(ره) و آشنایی با قرآن کریم
ماده ۲۴: انتخاب دروس وصایای حضرت امام (ره) و آشنایی با قرآن کریم علاوه بر دروس موضوع ماده ۱۹ برای کلیه دانشجویان امکان پذیر است.و در سقف مجاز واحد های درسی یک نیمسال یا دوره تابستان محاسبه نمی شود و دانشجو می تواند علاوه بر درس یا دروس نظری موضوع ماده ۲۰ آنها را انتخاب و بگذراند.
ماده ۲۵: چنانچه قبل از پایان هر نیمسال معلوم شود دانشجو در انتخاب واحد های درسی رعایت تقدم و تأخر یا سقف دروس را ننموده است اداره آموزش موظف است قبل از شروع امتحانات آن نیمسال،نسبت به حذف دروس غیر مجاز اقدام نماید اما اگر این امر به علت شرایط ویژه (انتقال یا میهمان) باشد به تشخیص شورای آموزشی واحد یا دانشکده ی ذی ربط می توان مورد را موجه تلقی کرد.
ماده ۲۶: در دوره کارشناسی ارشد پیوسته، ارائه دروس مربوط به مقطع کارشناسی ارشد تابع مقررات و ضوابط آیین نامه آموزشی مقطع مریوط می باشد.
واحد های درسی دوره تابستان
ماده ۲۷: حداکثر واحد های انتخابی مجاز برای دوره تابستان ۶ واحد است و برای دانشجویانی که در تابستان فارغ التحصیل می گردند ۷ واحد می باشد.
تبصره ۱- چنانچه در آخرین دوره تابستان دانشجویی علاوه بر ۶ واحد درسی (حتی اگر ۲ واحد آن کار آموزی باشد و در بین آنها پیشنیاز و وابسته هم وجود داشته باشد) یک یا دو درس نظری هم داشته باشد می تواند ۶ واحد درسی را در تابستان انتخاب و آن درس یا دروس نظری را با استفاده از ماده ۲۰ و رعایت ماده ۲۸ در نیمسال بعد بگذراند.
تبصره ۲-دانشجو در دوران تحصیل می تواند با موافقت واحد مبدأ دوره تابستانی خود را در واحد دانشگاهی دیگری که پذیرای او خواهد بود بگذراند .
تبصره ۳- شهریه دوره تابستان برابر نصف شهریه ثابت نیمسالی به علاوه شهریه های متغیر دروس انتخابی می باشد و چنانچه از تبصره ۲ این ماده استفاده کند شهریه دوره تابستان منحصراً به واحد مقصد پرداخت می نماید.
حداکثر مدت مجاز تحصیل
ماده ۲۸: حداکثر مدت مجاز تحصیل دانشجو ی تمام وقت در دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته ۳ سال،کارشناسی پیوسته ۶ سال و کارشناسی ارشد پیوسته ۸/۵ سال است.
تبصره ۱- دانشجویانی که علاوه بر دروس برنامه آموزشی مصوب ملزم به گذراندن تعدادی دروس جبرانی و یا پیش دانشگاهی باشند،به ازای هر ۸ واحد درسی اضافی یک نیمسال به سقف سنوات مجاز تحصیل آنان اضافه می گردد.
تبصره ۲-در صورتی که دانشجو برای فراغت از تحصیل نیاز به افزایش سقف سنوات داشته باشد، واحد دانشگاهی می تواند با تصویب گروه مربوطه(در واحد های کوچک و مراکز دانشگاهی با تصویب شورای آموزشی) حداکثر مدت مجاز تحصیل دوره های کاردانی . کارشناسی ناپیوسته را یک نیمسال و دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته را در دو نیمسال افزایش دهد.(دوره تابستان به طول مدت نیمسال دوم افزوده می گردد).
ماده ۲۹: دروس پیش دانشگاهی: آن دسته از پذیرفته شدگان آزمون ورودی سراسری دانشگاه آزاد اسلامی در دوره های کاردانی،کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته در همه رسته های تحصیلی که نمره خام آنها در آزمون ورودی کمتر از ۳۳/۳ درصد باشد موظف اند حسب نیاز رشته حداکثر ۲ درس عمومی و ۲درس دیگر(که از حوزه معاونت آموزشی دانشگاه تعیین و ابلاغ گردیده) به عنوان درس “پیشنیاز دانشگاهی” علاوه بر دروس مندرج در برنامه مصوب بگذرانند.
تبصره ۱- تعیین ریز مواد درسی دروس پیشنیاز دانشگاهی(که منابع آنها کتاب های دبیرستانی است) به عهده واحد دانشگاهی است و زمان ارائه آن در نیمسال های اول و دوم سال شروع به تحصیل دانشجو می باشد.
تبصره ۲- تعداد واحد های درسی هر یک از دروس پیشنیاز دانشگاهی در کلیه مقاطع تحصیلی ۲ واحد تعیین می گردد.
تبصره۳- مرکز آزمون دانشگاه آزاد اسلامی موظف است پس از اعلام نتایج آزمون ورودی، کارنامه پذیرفته شدگان مشتمل بر نوع درس و درصد نمره خام آن دروس را در اختیار واحد های دانشگاهی ذی ربط قرار دهد.
تبصره۴- دروس پیشنیاز دانشگاهی،دروس دبیرستانی است و ارائه آنها همراه با دروس همنام دانشگاهی بلامانع می باشد.
تبصره ۵- نمرات این دروس در کارنامه دانشجو ثبت و در میانگین نمرات پایان نیمسال و همچنین در میانگین کل نمرات دانشجو،محاسبه می شود.
فصل ششم
ماده ۳۰ : حضور دانشجو در تمامی برنامه های درسی اعم از نظری، عملی،نظری-عملی و کار آموزی و کارورزی و دیگر فعالیت های آموزشی الزامی است.
ماده ۳۱: غیبت غیر موجه: دانشجو در بیش از سه شانزدهم ساعات هر یک از دروس نظری،عملی یا نظری-عملی ، کارآموزی و کارورزی تا حد سه درس در طول نیمسال موجب حذف آن درس خواهد شد ولی برای بیش از سه درس نمره صفر در آن درس یا دروس منظور می گردد.
ماده ۳۲: غیبت موجه : دانشجو در بیش از سه شانزدهم ساعات هر یک از دروس نظری،عملی یا نظری-عملی ، کارآموزی و کارورزی در طول نیمسال موجب حذف آن درس می شود..
تبصره ۱- در صورت استفاده از ماده ۳۱و۳۲ رعایت حداقل واحد(حسب نظام آموزشی )در نیمسال لازم نیست.اما نیمسال مزبور به عنوان نیمسال کامل جزو سنوات تحصیل دانشجو محسوب می گردد و چنانچه میانگین نمرات امتحانی دانشجو در این نیمسال کمتر از ۱۲ باشد بر اساس ماده ۴۵ این آیین نامه مشروط به حساب می آید.
تبصره ۲- حذف درس بر اثر غیبت موجه و غیبت غیر موجه موضوع ماده ۳۱ و ماده ۳۲ موجب باز پرداخت شهریه پرداختی دانشجو اعم از ثابت یا متغیر نخواهد بود.
تبصره ۳- در مورد دروسی که شامل دو قسمت نظری و عملی باشد در صورتی که غیبت دانشجو از سه شانزدهم ساعات مربوط به هر یک از دو قسمت تجاوز کند،دانشجو برای تمام آن درس غایب محسوب می شود..
ماده ۳۳: غیبت تا حد مجاز(اعم از موجه و غیر موجه)دانشجو را ار انجام تکالیف درسی،آزمایشگاهی و عملیات مریوط معاف نمی کند.
ماده ۳۴: میزان غیبت ها بر اساس حضور و غیاب هفتگی استادان که قبل از شروع امتحانات هر نیمسال به اداره آموزش گزارش می شود محاسبه می گردد.
غیبت در جلسه امتحان
ماده ۳۵: غیبت موجه در جلسه امتحان هر درس و نیز غیبت غیر موجه تا ۳ درس موجب حذف آن درس یا دروس می شود.
تبصره ۱ – غیبت غیر موجه در جلسه امتحان بیش از ۳ درس به منزله نمره صفر در امتحان آن درس یا دروس خواهد بود.
تبصره ۲ – تعیین غیبت موجه و غیر وجه به عهده شورای آموزشی واحد دانشگاهی است.
تبصره ۳ – در صورت استفاده از ماده ۳۵ رعایت حداقل ۱۲ واحد در نیمسال موضوع ماده ۱۹ لازم نیست.
فصل هفتم
ماده ۳۶ : دانشجو می تواند پس از آغاز هر نیمسال تحصیلی در مهلتی که در تقویم دانشگاهی تعیین شده است تعدادی از دروس انتخابی خود را در صورت موافقت گروه آموزشی مربوط حذف کند و یا درس یا دروس دیگری علاوه بر آنچه قبلاً انتخاب کرده است انتخاب نماید مشروط بر آنکه تعداد واحد های درسی باقی مانده وی از حداقل مجاز کمتر نشود(۱۲ واحد برای دوره ای،۱۰ واحد برای پاره وقت،و ۸ واحد برای آموزش معلمان).
تبصره – دوره تابستانی از شمول مفاد این ماده مسثنی است.
حذف اضطراری
ماده ۳۷: دانشجو می تواند تا پنج هفته قبل از پایان نیمسال تحصیلی فقط یکی از درس های نظری یا عملی یا عملی-نظری خود را حذف کند مشروط به اینکه واحدهای درسی باقی مانده وی از حداقل مجاز (دوره ای ۱۲ واحد،پاره وقت ۱۰ واحد،آموزش معلمان ۸ واحد)کمتر نشود.
حذف کلیه واحد های انتخابی در یک نیمسال
ماده ۳۸: حذف کلیه واحد های انتخابی در یک نیمسال تنها در صورتی مجاز است که دانشجو به تشخیص شورای آموزشی واحد دانشگاهی ذی ربط قادر به ادامه تحصیل در آن نیمسال نباشد در این حال نیمسال مزبور به عنوان مرخصی تحصیلی محسوب می گردد.
تبصره ۱-چنانچه به دلایلی شورای آموزشی واحد به موقع تشکیل نشود و این کارموجب لطمه به دانشجو گردد نظر معاونت آموزشی واحد،ملاک عمل خواهد بود.
تبصره ۲- چنانچه استفاده از مواد ۳۱-۳۲و۳۵ موجب حذف کلیه درس های یک نیمسال گردد آن نیمسال جزو مرخصی با احتساب در سنوات محسوب می گردد.
تبصره ۳- استفاده از مفاد ماده ۳۸ و تبصره ۲ آن موجب باز پرداخت شهریه های ثابت و متغیر نخواهد شد.
فصل هشتم
ماده ۳۹: ارزیابی تحصیلی دانشجو در هر درس توسط استاد آن درس بر اساس میزان حضور و فعالیت دانشجو در کلاس،انجام تکالیف درسی، نتیجه امتحان بین نیمسال و همچنین پایان نیمسال صورت می گیرد.
تبصره۱- انجام امتحان میان ترم با هماهنگی و موافقت معاون آموزشی واحد خارج از ساعات تعیین شده در ماده ۹ آیین نامه امکان پذیر است در این صورت نمره امتحان میان ترم ۲۵% و سایر فعالیت های کلاسی ۵% نمره درس خواهد بود.نمره امتحانی نیمسالی الزلماً باید ظرف مدت ۱۰ روز پس از امتحان به آموزش واحد تسلیم گردد.
تبصره ۲-برگزاری امتحانات پایان نیمسال برای هر درس الزامی است.
ماده ۴۰: معیار ارزیابی نمره است و نتیجه ارزیابی دانشجو در فاصله صفر تا بیست قرار می گیرد.
حداقل نمره قبولی
ماده ۴۱: حداقل نمره قبولی در هر درس از دروس ۱۰(استثناً درس آشنایی با قرآن کریم ۱۲) می باشد.دانشجویی که در هر یک از دروس الزامی حداقل نمره قبولی را کسب نکند ملزم به تکرار آن درس است.
تبصره ۱- اگر دانشجویی در یک درس انتخابی یا اختیاری مردود شد،به جای آن درس می تواند از جدول دروس انتخابی یا اختیاری در برنامه مصوب ،درس دیگری را انتخاب نماید.
تبصره ۲- برای هر درس در طول دوران تحصیل حداکثر یک نمره مردودی ثبت و در محاسبه میانگین نمرات تأثیر داده می شود وچنانچه دانشجو چند بار در یک درس مردود گردد نمره مردودی دفعه دوم و به بعد پس از ثبت بلااثر بوده و حذف می گردد و در تعیین میانگین نیمسالی و کل محاسبه نمی شود.
تبصره ۳- برای درس یا دروسی که شامل دو قسمت نظری و عملی است و دارای یک کد در سر فصل می باشد میانگین نمره هر دو قسمت آنها ملاک ارزیابی است،چنانچه دانشجو به هر دلیل در یک قسمت درس نمره نداشته باشد نمره قسمت دیگر حذف می گردد.در صورتی که در یک قسمت درس نمره کمتر از ۱۰ احراز شده باشد اما میانگین آنها ۱۰ یا بالاتر گردد نیاز به تکرار درس نخواهد بود.اما چنانچه میانگین آنها کمتر از ۱۰ باشد دانشجو باید هر دو قسمت درس را مجدداً بگذراند.
تبصره ۴- نمرات اعلام شده بر اساس رأی کمیته های انضباطی غیر قابل حذف است و مشمول تبصره های ۲ و ۳ این ماده نخواهد شد(نمره تعیین شده در رأی کمیته های انضباطی برای دو قسمت عملی-نظری درس منظور می گردد.)
اعلام نمرات
ماده ۴۲: نتایج امتحانات هر درس باید حداکثر تا یک هفته پس از تاریخ برگزاری امتحان آن درس به آموزش دانشکده یا واحد دانشگاهی اعلام گردد.
تبصره ۱- پس از اعلام نتایج،دانشجو می تواند حداکثر تا یک هفته درخواست تجدید نظر در نمره امتحانات خود را به گروه آموزشی مربوط تسلیم کند و استاد مربوط باید حداکثر ظرف مدت یک هفته اعلام نظر نماید.
تبصره ۲- نمره امتحانی پس از اعلام نهایی به اداره آموزش واحد دانشگاهی،مطلقاً قابل تغییر نیست.
تبصره ۳- نتایج کلی امتحانات هر نیمسال باید قبل از نام نویسی نیمسال بعد اعلام شده باشد.
درس ناتمام
ماده ۴۳: در مواردی مانند دروس پروژه نهایی،کارآموزی،کارورزی،عملیات صحرایی و تمرین دبیری در صورتی که به تشخیص استاد و تأیید گروه آموزشی مربوط تکمیل آنها در طول مدت تعیین شده که ذیلاً درج می گردد میسر نباشد،آن یا دروس نا تمام تلقی شده و حذف می گردد و دانشجو موظف است با نظر گروه در نیمسال بعد مجدداً انتخاب و حتی الامکان با همان استاد بگذراند.
چنانچه دروس موضوع ماده ۴۳ در نیمسال دوم سال تحصیلی ارائه گردد در صورت لزوم به دانشجو فرصت داده شود که بدون ثبت نام مجدد حداکثر تا پایان دوره تابستان تکمیل و عرضه کند اما اگر در دوره تابستان یا نیمسال اول ارائه گردد حداکثر تا پایان نیمسال اول تکمیل و تحویل نماید.
تبصره ۱- نمره درس یا دروس موضوع ماده ۴۳ در نیمسال یا دوره تابستانی که انتخاب واحد نموده و نمره اخذ کرده است ثبت می گردد.
تبصره ۲- در صورتی که در انتخاب مجدد منحصراً درس یا دروس نا تمام باقی داشته باشد دانشجو باید فقط ۵۰% شهریه ثابت یک نیمسال را پرداخت نماید اما اگر درس ناتمام را همراه دروس دیگر انتخاب نماید باید شهریه ثابت نیمسالی به علاوه شهریه متغیر دروس انتخابی بپردازد.
* یادآوری *
1) منظور از حذف در موارد ۲۰-۲۳-۲۵-۳۱-۳۵-۳۶-۳۷-۳۸-۴۱و ۴۳و… این آیین نامه پاک کردن درس یا نمره نیست بلکه بلااثر نمودن نمره آنها در میانگین نیمسالی و کل می باشد.
2) کلیه حذف های موضوع این آیین نامه به استثنای موضوع ماده ۳۶ با قید عدد ماده مربوط مقابل نام درس در کارنامه درج می گردد.مثال حذف ماده ۴۳و….
ماده ۴۴: در پایان هر نیمسال ،میانگین نمرات دانشجو در آن نیمسال و میانگین کل نمرات او تا پایان همان نیمسال و همچنین در پایان دوره تحصیل میانگین کل نمرات دانشجو محاسبه می شود.برای محاسبه میانگین،تعداد واحد های هر درس در نمره آن درس ضرب می شود و مجموع حاصل ضرب ها،بر تعداد کل واحد هایی که دانشجو برای آنها نمره قبولی یا ردی دریافت داشته است تقسیم می شود.
نام نویسی مشروط
ماده ۴۵: میانگین نمرات دانشجو در هر نیمسال نباید کمتر از ۱۲ باشد،در غیر این صورت مشروط محسوب و نام نویسی دانشجو در نیمسال بعد به صورت مشروط خواهد بود.
تبصره ۱- دانشجویی که به صورت مشروط نام نویسی می کند،جز در آخرین نیمسال تحصیلی حق انتخاب بیش از ۱۴ واحد درسی در آن نیمسال را ندارد.
تبصره ۲- نیمسالی که در آن،دانشجو به هر دلیل تعداد واحد درسی کمتر از حداقل مقرر در ماده ۱۹ انتخاب کرده باشد به عنوان یک نیمسال تلقی می گردد.
تبصره ۳- دوره تابستانی به عنوان نیمسال تحصیلی محسوب نمی شود اما در پایان دوره تابستان میانگین آن دوره و میانگین کل ، مانند نیمسال های تحصیلی تعیین می گرددو
تبصره ۴- اداره آموزش هر واحد دانشگاهی باید قبل از شروع ثبت نام هر نیمسال، مراتب مشروطی را به دانشجوی مشروط، خانواده او و گروه آموزشی مربوط اعلام نماید.
دانشجوی مشروط
ماده ۴۶: دانشجویان دوره های کاردانی و کارشناسی نا پیوسته که در دو نیمسال اعم از متوالی یا متناوب و دانشجویان دوره های کارشناسی و کارشناسی ارشد پیوسته،که در سه نیمسال متوالی یا چهار نیمسال متناوب مشروط شوند ” میانگین نمرات نیمسالی آنان کمتر از ۱۲ باشد” اخراجی تلقی می گردند.
تبصره ۱-به دانشجویانی که برای اولین بار مشمول ماده ۴۶ می گردند در صورتی که میانگین کل نمرات آنها حداقل ۱۰ باشد یک بار ارفاق گردد تا تحصیل نمایند.
تبصره ۲- به دانشجویان مشمول تبصره یک این ماده که در ترم ارفاقی و نیمسال های بعد از آن مجدداً مشروط شوند به شرط اینکه،هم میانگین ترمی و هم میانگین کل(هر دو) ۱۱ و بالاتر گردد مجوز ادامه تحصیل از طرف معاونت آموزشی واحد دانشگاهی داده شود.
تبصره ۳- چنانچه دانشجویان مقاطع کارشناسی پیوسته و کاردانی(پیوسته و ناپیوسته و طرح آموزش معلمان) ۶۰ واحد درسی را ( بدون احتساب دروس وصایای حضرت امام(ره) ،آشنایی با قرآن کریم پیشنیاز دانشگاهی و دروس جبرانی) گذرانده و در شرف اخراج قطعی قرار گرفته باشند در صورت داشتن میانگین کل ۱۰ و یا بالاتر می توانند تا مقطع دوره کاردانی ادامه تحصیل دهند.
تبصره ۴- هنگامی که میانگین ترمی و میانگین کل دانشجو ۱۰ و بالاتر (ترمی ۱۰ و کل ۱۰) باشد چنانچه حداکثر ۱۴ واحد درسی باقی مانده داشته باشد حوزه معاونت آموزشی واحد می تواند فرصت ادامه تحصیل را تا پایان دوره مربوط به اینگونه افراد بدهد.
تذکر: در صورتی که با استفاده از تبصره های ماده ۴۶ آیین نامه آموزشی و یا به دلایل دیگر نیاز به افزایش سقف سنوات باشد با درخواست کتبی ذینفع،دانشجو را به سیستم پاره وقت منتقل نمایند ( ولو اینکه این سیستم در واحد وجود نداشته باشد).
نیمسال جبرانی
ماده ۴۷: دانشجویان دوره کاردانی و کارشناسی ناپیوسته که کلیه دروس دوره را گذرانده اند در صورت تمایل برای بالا بردن میانگین کل نمرات و کاهش تعداد نیمسال های مشروطی خود می توانند در پایان دوره حداکثر ۱۴ واحد از درس های نظری را که نمره کمتر از ۱۲ اخذ کرده اند در یک نیمسال و دانشجویان دوره کازشناسی پیوسته حداکثر تا سقف ۲۰ واحد درسی از درس های نظری که نمرات آنان کمتر از ۱۲ باشد در دو نیمسال تکرار کنند.مشروط بر اینکه مدت تحصیل آنان با احتساب این مدت از سقف مجاز دوره تجاوز نکند در غیر این صورت به سیستم پاره وقت منتقل گردند.
تبصره ۱- چنانچه دانشجو برای این منظور حداکثر دو درس نظری به میزان حداکثر ۴ واحد انتخاب نماید می تواند به صورت معرفی به استاد بگذراند( ولو اینکه قبلاً از ماده ۲۰ آیین نامه استفاده کرده باشد).
تبصره ۲- نمره اخذ شده هر درس چنانچه بالاتر از نمره کسب شده قبلی آن درس باشد در کارنامه نیمسالی که درس از آن انتخاب شده ثبت و در تعیین میانگین نیمسالی و کل محاسبه و نمره قبلی حذف(بلااثر)می گردد.در صورتی که با احتساب این نمره میانگین نیمسال مشروطی به حداقل ۱۲ برسد کلمه “مشروط” از کارنامه آن نیمسال دانشجو حذف می گردد.(این نمرات در عین حال در کارنامه نیمسال جبرانی دانشجو که ذیلاً نشان داده شده و شامل کد درس،نام درس،نام نیمسالی که درس از آن انتخاب شده و نمره اخذ شده می باشد بدون تعیین میانگین و منحصراً به منظور کنترل ثبت می گردد) اما چنانچه نمره اخذ شده کمتر یا مساوی نمره قبلی باشد در کارنامه مزبور ثبت لیکن حذف و بلااثر می گردد.
تبصره ۳- فقط دروس نظری دوره را که وضعیت نمره آن عادی باشد می توان در نیمسال جبرانی تکرار نمود بنابراین دروسی مانند پیشنیاز دانشگاهی و وصایای حضرت امام(ره) آشنایی با قرآن کریم و همچنین دروسی از دوره را که بر اساس رأی کمیته انضباطی در آن نمره مردودی کسب شده باشد قابل تکرار نیست.
فصل نهم
مدت مرخصی تحصیلی
ماده ۴۸: دانشجو می تواند در هر یک از دوره های کاردانی و کارشناسی ناپیوسته،حداکثر دو نیمسال و در دوره های کارشناسی پیوسته و کارشناسی ارشد پیوسته چهار نیمسال از مرخصی تحصیلی استفاده کند.
تبصره ۱- استفاده از مرخصی تحصیلی در چند نیمسال متوالی بلامانع است.دانشجو موظف است برای نیمسال های مورد درخواست خود مطابق ماده ۴۹ این آیین نامه تقاضای خود را به واحد دانشگاهی ذی ربط تسلیم نموده و موافقت لازم را برای مرخصی تحصیلی کسب کند.
تبصره ۲- مدت مرخصی تحصیلی( به استثنای مرخصی موضوع تبصره ۳ ماده ۳ و تبصره ۲و۳ ماده ۴۹ و همچنین یک نیمسال مرخصی زایمان) جزو حداکثر مدت مجاز تحصیل دانشجو در هر دوره محسوب می شود.
ماده ۴۹: تقاضای مرخصی تحصیلی باید به صورت کتبی، حداقل دو هفته قبل از شروع انتخاب واحد توشط دانشجو، به اداره آموزش واحد دانشگاهی ذی ربط تسلیم گردد.اداره آموزش موظف است پس از بررسی وضعیت تحصیلی دانشجو قبل از اتمام مهلت انتخاب واحد موافقت یا عدم موافقت با درخواست دانشجو را کتباً به وی ابلاغ کند.
تبصره ۱- آموزش واحد، زمانی با درخواست مرخصی موافقت می نماید که دانشجو از نظر گذراندن بقیه دروس دوره،دچار مشکل نگردد.
تبصره ۲- دانشجویانی که به عنوان همسر یا فرزند ( به شرط نداشتن منع نظام وظیفه) یکی از اعضا هیأت علمی که از فرصت مطالعاتی استفاده می کند،کارکنان دولت یا یکی از دانشجویان بورسیه که به صورت همراه، به خارج از کشور می روند می توانند با ارائه حکم مأموریت همسر و ولی به تشخیص و تأیید شورای آموزشی واحد دانشگاهی علاوه بر استفاده از میزان مرخصی استحقاقی در طول دوره تحصیل، تا ۴ سال دیگر نیز از مرخصی تحصیلی بدون احتساب در سنوات بهره مند گردند.در این صورت باید نصف شهریه ثابت نیمسال های مرخصی برابر تعرفه آخرین نیمسالی که به تحصیل اشتغال داشته اند پرداخت نمایند.
تبصره ۳- مرخصی های اجباری که واحد دانشگاهی به دلیل تشکیل نشدن کلاس یا عدم ارائه درس صادر می کند جزو سنوات تحصیلی دانشجو محسوب نمی شود و شهریه ای بابت آن دریافت نمی گردد.
فصل دهم
ماده ۵۰: دانشجو در صورت تمایل می تواند درخواست انصراف از تحصیل نماید.دانشجوی منصرف از تحصیل باید هزینه انصراف را برابر آخرین دستورالعمل مربوط بپردازد.دانشجوی انصرافی می تواند به فاصله سه ماه انصراف خود را پس بگیرد در غیر این صورت واحد دانشگاهی باید حکم انصراف را صادر و به دانشجو ابلاغ نماید.(صدور حکم انصراف قبل از گذشت ۳ ماه با درخواست کتبی دانشجو و ولی او بلامانع است).
تبصره ۱- قبل از انقضای مهلت مقرر واحد دانشگاهی موظف است مراتب انصراف دانشجو را به طریق مقتضی به اطلاع والدین دانشجو برساند.
تبصره ۲- پس از صدور حکم انصراف، تقاضای بازگشت به تحصیل دانشجو پذیرفته نیست و رابطه چنین دانشجویی با دانشگاه قطع می گردد. در صورت مشمول بودن دانشجو،واحد دانشگاهی مکلف است پس از صدور حکم بلافاصله مراتب را به اداره وظیفه عمومی اطلاع دهد.
ماده ۵۱: ترک تحصیل یا عدم مراجعه دانشجو به واحد دانشگاهی(بدون اخذ مرخصی) در یک نیمسال انصراف از تحصیل محسوب می شود و دانشجوی منصرف حق ادامه تحصیل را نخواهد داشت.
تبصره – در موارد استثنائی که ترک تحصیل دانشجو موجه باشد باید حداقل یک ماه قبل از پایان همان نیمسال دلایل آن را به واحد دانشگاهی اعلام نماید.در صورت تأیید موجه بودن ترک تحصیل توسط واحد دانشگاهی، آن نیمسال جزو مرخصی تحصیلی دانشجو محسوب می شود.
فصل یازدهم
ماده ۵۲: دانشجویانی که از یک واحد دانشگاهی به واحد دیگر در همان رشته و مقطع تحصیلی خود ( بدون تغییر رشته و تغییر گرایش و بدون شرکت در آزمون مجدد ورودی) با مجوز سازمان مرکزی منتقل می گردند تمام نمرات درسی آنان اعم از قبولی یا ردی و سوابق آموزشی از لحاظ مشروطی و موارد دیگر عیناً در سوابق آنها در واحد مقصد ضبط و در کارنامه وی ثبت می گردد.در این حال کلیه واحد های درسی گذرانده شده قبلی با نمره ۱۰ و بالاتر، در واحد مقصد پذیرفته می شود.این قبیل دانشجویان مشمول پرداخت هزینه انتقال برابر آخرین تعرفه دانشگاه خواهند بود.
تبصره ۱- واحدهای درسی گذرانده شده دانشجویان انتقالی موضوع ماده ۵۲ که توأم با تغییر رشته یا تغییر گرایش باشد با رعایت مفاد ماده ۶۷ این آیین نامه بدون در نظر گرفتن تبصره ۳ آن توسط گروه آموزشی ذی ربط و متشکل از حداقل سه عضو هیأت علمی آن رشته در واحد دانشگاهی مقصد معادلسازی و دروس پذیرفته شده در کارنامه جدید دانشجو در واحد مقصد ثبت می گردد.سایر سوابق تحصیلی دانشجو بلااثر می ماند.مبنای محاسبه ورودی این قبیل دانشجویان همان زمان پذیرش در آزمون می باشد.این قبیل دانشجویان موظف به پرداخت هزینه انتقال و هزینه معادلسازی برابر آخرین تعرفه دانشگاه خواهند بود.
تبصره ۲-دانشجویانی که از طریق شرکت در آزمون مجدد پذیرفته می شوند به شرط اینکه مشکل نظام وظیفه نداشته باشند دروس آنان برابر ماده ۶۷ آیین نامه آموزشی و بندها و تبصره های آن معادلسازی می گردد و موظف به پرداخت هزینه انصراف به واحد مبدأ برابر آخرین تعرفه دانشگاه و هزینه معادلسازی به واحد مقصد می باشند.
تبصره ۳- دانشجویان مقاطع کاردانی و کارشناسی دانشگاه های دولتی یا موسسات غیر دولتی مورد تأیید وزارت علوم، تحقیقات و فن آوری و وزارت بهداشت و درمان و آموزش که به دانشگاه آزاد اسلامی منتقل می شوند دروس گذرانده آنها معادلسازی و با نمره ۱۲ و بالاتر پذیرفته می گردد.
ماده ۵۳: مدرک فراغت از تحصیل دانشجوی انتقالی توسط واحد دانشگاهی مقصد صادر می شود.
ماده ۵۴: واحدهای درسی که دانشجوی میهمان بایستی در واحد مقصد بگذراند با نظر گروه آموزشی مربوط در واحد دانشگاهی مبدأ تعیین می گردد.
تبصره- دانشجوی میهمان علاوه بر پرداخت شهریه ثابت و متغیر هر نیمسال به واحد دانشگاهی مقصد بایستی شهریه ثابت آن نیمسال را به واحد مبدأ و هزینه انتقال موقت را برابر آخرین دستورالعمل مربوط واحد مبدأ به سازمان مرکزی دانشگاه بپردازد.
ماده ۵۵: در مواردی که واحد دانشگاهی مبدأ نتواند بعضی از دروس الزامی دوره را در یک نیمسال معین عرضه نماید، دانشجو می تواند با صلاحدید واحد دانشگاهی مبدأ و موافقت واحد دانشگاهی مقصد فقط برای یک بار در طول دوره تحصیل ، کمتر از حداقل واحد های درسی مجاز تعیین شده( ۱۱واحد برای تمام وقت و ۹واحد برای پاره وقت و ۷ واحد برای آموزش معلمان) در یک نیمسال را در واحد یا واحد های دیگر دانشگاهی بگذراند.در این حال دانشجو موظف به پرداخت شهریه ثابت به علاوه شهریه متغیر دروس انتخابی در واحد مبدأ را به واحد مبدأ و شهریه متغیر دروسی را که در واحد مقصد انتخاب می نماید به واحد مقصد می باشد.
تبصره ۱- استفده مجدد از ماده ۵۵ در نیمسال آخر تحصیلی مشروط بر آنکه دانشجو بتواند در آن نیمسال فارغ التحصیل گردد و درسی به عنوان معرفی به استاد باقی نداشته باشد با صلاحدید واحد های مبدأ و مقصد امکان پذیر است.
تبصره ۲- واحد های درسی دانشجوی مشمول این ماده توسط گروه آموزشی واحد مبدأ تعیین می گردد اما چنانچه امتحان دروس انتخابی در واحدهای مبدأ و مقصد همزمان باشد به طوری که دانشجو نتواند در امتحانات آنها در هر دو واحد دانشگاهی مربوط شرکت نماید باید یکی از آنها را حذف کند.
ماده ۵۶: واحد های انتخابی دانشجوی میهمان و دانشجویانی که از ماده ۵۵ استفاده نموده اند پس از استعلام واحد مبدأ از واحد مقصد و اطمینان از صحت آن عیناً در کارنامه دانشجو در واحد دانشگاهی مبدأ ثبت می شود و نمرات آنها در محاسبه میانگین نیمسال و میانگین کل نمرات وی منظور می گردد.
ماده ۵۷: در هر صورت مدرک فراغت از تحصیل دانشجوی میهمان توسط واحد دانشگاهی مبدأ صادر خواهد شد.
فصل دوازدهم
تغییر رشته
ماده ۵۸: دانشجو در طول دوران تحصیل در صورت داشتن کلیه شرایط زیر با موافقت واحد دانشگاهی مربوط و تصویب سازمان مرکزی می تواند به رشته دیگری در همان گروه آموزشی پذیرفته شده تغییر رشته دهد.
1-۵۸: ادامه تحصیل متقاضی در رشته قبلی از نظر مقررات آموزشی بلامانع باشد.
2-۵۸: متقاضی حداقل ۱۲ واحد در دوره کاردانی و ۲۴ واحد در دوره کارشناسی را گذرانده باشد.
3-۵۸: میانگین کل واحد های گذرانده متقاضی کمتر از ۱۲ نباشد.
4-۵۸: نمره آزمون ورودی متقاضی از نمره آزمون آخرین فرد پذیرفته شده در رشته مورد تقاضا در همان سال ورود فرد به دانشگاه،کمتر نباشد.
5-۵۸: با توجه به حداکثر مدت مجاز تحصیل،متقاضی امکان گذراندن واحد های درسی رشته جدید را داشته باشد.
تبصره ۱- تغییر رشته دانشجویانی که به دستگاه های اجرایی خاص تعهد دارند، با رعایت کلیه شرایط این ماده و اعلام موافقت دستگاه اجرایی ذی ربط امکان پذیر است.
تبصره ۲- تغییر رشته دانشجویان دوره کارشناسی ناپیوسته مجاز نیست.
تبصره ۳- تغییر رشته به رشته هایی که در ضوابط گزینش آنها محدودیت ورودی پیش بینی شده، موکول به احراز شرایط مربوط است.
ماده ۵۹: دانشجو در هر یک از مقاطع تحصیلی تنها یکبار می تواند تغییر رشته دهد.
ماده ۶۰: در صورت موافقت با تقاضای تغییر رشته، دانشجو موظف است، در اولین نیمسال، در رشته جدید نام نویسی کند.
تبصره – عدم نام نویسی دانشجو در رشته جدید به منزله انصراف از تغییر رشته تلقی می گردد و دانشجو در طول دوران تحصیل حق تغییر رشته مجدد را نخواهد داشت.
ماده ۶۱: چنانچه تغییر رشته دانشجو، انتقال وی را از یک واحد دانشگاهی به واحد دانشگاهی دیگر ایجاب کند متقاضی علاوه بر دارا بودن شرایط تغییر رشته، باید واجد شرایط انتقال نیز باشد.
ماده ۶۲: واحد های درسی گذرانده شده دانشجو، توسط گروه آموزشی رشته مورد تقاضا، بررسی و برابر ضوابط ( ماده ۶۷ آیین نامه)معادلسازی می گردد.
تبصره ۱- چنانچه تعداد واحدهای درسی یا دروس پذیرفته شده از دانشجو بیش از تعداد واحدهای همان درس یا دروس در رشته جدید باشد، تعداد واحدهای آن درس یا دروس در رشته جدید محاسبه خواهد شد.
تبصره ۲- دروس پذیرفته شده،در کارنامه دانشجو ثبت و نمرات آنها در محاسبه میانگین کل نمرات در پایان تحصیل منظور می گردد.
تبصره ۳- درصورتی که تعداد واحد های پذیرفته نشده دانشجو در حدی باشد که امکان گذراندن واحدهای مورد نیاز رشته جدید را درطول مدت مجاز تحصیل از دانشجو سلب کند،تغییر رشته عملی نخواهد شد.
ماده ۶۳: چنانچه دانشجو در دوران تحصیل دچار بیماری یا سانحه ای گردد که توانایی ادامه تحصیل در آن رشته و یا بهره گیری از کارایی حاصل از آن را طبق نظر کمیسیون پزشکی دانشگاه، از دست بدهد،