اصل ۱ تا ۵۷
اصل ۱
رومانی یک جمهوری سویالیستی است .
جمهوری سوسیالیستی رومانی دولتی است حاکم ، مستقل و بسیط و متشکل از مردم ، کارگر ، شهرها و روستاها ، رومانی سرزمینی است تجزیه ناپذیر و غیر قابل تقسیم .
اصل ۲
در جمهوری سوسیالیستی رومانی همه قدرت متعلق به مردم است .
مردم آزاد ، و حاکم بر سرنوشت خود ، می باشند .
قدرت مردم متکی بر اتحاد کارگر و دهقان است . در میثاق وحدت و یگانگی ، طبقه کارگر ( طبقه پیشرو جامعه ) ، دهقانان ، روشنفکران و طبقات دیگر زحمتکش صرفنظر از ملیت خود ، سازنده سیستم سوسیالیستی بوده و زمینه انتقال به سوی کمونیسم را بوجود می آورند .
اصل ۳
در جمهوری سوسیالیستی رومانی ، حزب کمونیست رومانی نیروی سیاسی رهبری کننده کل جامعه است .
اصل ۴
ملت که صاحب واقعی قدرت است ، این قدرت را از طریق مجمع بزرگ ملی و شوراهای خلق ، اعمال می نماید . مجمع ملی و شوراهای خلق سازمانهایی هستند که با آراء عمومی برابر ، مستقیم و مخفی انتخاب می شوند .
مجمع بزرگ ملی و شوراهای خلق ، مبنای اساسی سیستم سازمانی دولت را تشکیل می دهد .
مجمع بزرگ ملی ، بالاترین مقام قدرت دولتی است که تمام سازمانهای دیگر دولت تحت نظر و راهنمایی آن به فعالیت می پردازند .
اصل ۵
اقتصاد ملی رومانی ، یک اقتصاد اشتراکی است که براساس مالکیت اشتراکی ابزار تولید بنا شده است .
در جمهوری سوسیالیستی رومانی ، استثمار انسان از انسان برای همیشه ملغی شده است و اصل توزیع سوسیالیستی ، برحسب کمیت و کیفیت کار به مرحله اجرا در آمده است .کار یک وظیفه شرافتمندانه هر شهروند این کشور است .
اصل ۶
مالکیت سوسیالیستی وسائل تولید یا به صورت مالکیت دولتی است . یعنی اموالی که متعلق به کل جامعه است یا به شکل مالکیت تعاونی است یعنی اموالی که به یک سازمان تعاونی تعلق دارد .
اصل ۷
هرنوع ثروتهای زیر زمینی ، معادن ، زمینهای دولتی ، جنگلها ، آبها ، منابع طبیعی ، نیرو ، کارخانجات ، ماشین آلات ، بانکها ، مزارع دولتی ، ایستگاه های کشاورزی و تراکتور ها ، وسائل ارتباطی ، وسائل حمل و نقل دولتی ، وسائل مخابراتی ، ساختمانهای دولتی ، منازل مسکونی و تأسیسات اساسی اجتماعی فرهنگی دولت ، متعلق به همه مردم ، یعنی متعلق بهدولت است .
اصل ۸
تجارت خارجی در انحصار دولت است .
اصل ۹
زمین های تعاونی تولیدی کشاورزی ، حیوانات ، ابزار ، تأسیسات و ساختمانهای مربوط به آنها در مالکیت تعاونی است .
قطعه زمینی که طبق مقررات تعاونی تولید کشاورزی مورد کشت یک خانواده کشاورز عضو آن تعاونی است در مالکیت تعاونی باقی می ماند .
منازل مسکونی در مزارع و متفرعات آن ، زمینی که بر روی آن قرار دارند در حدی که مقررات تعاونی تولید کشاورزی مقرر می دارد ، احشام و محصولات جزیی کشاورزی و در ملکیت شخصی دهقانان تعاونی می باشد . ابزار ، ماشین الات ، تأسیسات و ساختمانهای تعاونی های صنایع دستی و تعاونی های مصرف ، به ملکیت تعاونی تعلق دارد .
اصل ۱۰
تعاونی های تولید کشاورزی ، که یک شکل سوسیالیستی سازمان کشاورزی است ، شرایط لازم را برای کشت گسترده زمین با استفاده از علوم پیشرفته فراهم می سازند و با افزایش تولید به توسعه اقتصاد ملی و بالابردن سطح زندگی دهقانی و نتیجتا به بالابردن سطح زندگی همه مردم کمک می کنند .
دولت سازمانهای تعاونی تولید کشاورزی و دارایی های آنها و همچنین سازمانهای تعاونی دیگر و دارایی های آنها را حفظ و حمایت می نماید .
اصل ۱۱
در صورت تعاونی شدن کشاورزی ، دولت برای دهقانانی که نتوانند به عضویت شرکت های تعاونی درآیند ، مالکیت زمین و حیواناتی را که توسط آنان و خانواده ایشان برای تولید و کار مورد استفاده قرار می گیرند را تضمین می کنند .
کسانی که به کار ساخت صنایع دستی اشتغال دارند مالک کارگاه خود می باشند .
اصل ۱۲
زمین و ساختمان را فقط برای کارهای عام المنفعه و با پرداخت غرامت عادله می توان مصادره کرد .
اصل ۱۳
هدف عمده فعالیت های کشور جمهوری سوسیالیستی رومانی ، توسعه سیستم سوسیالیستی و بهزیستی ملت ، بالابردن مستمر سطح زندگی و فرهنگی مردم و تأمین آزادی و حیثیت انسان و تقویت شخصیت انسانی در تمام ابعاد می باشد .
جمهوری سوسیالیستی رومانی ، اقتصاد ملی را سازمان داده و هدایت می کند و از مالکیت سوسیالیستی دفاع نموده و اجرای کامل حقوق شهروندان را تضمین می کند ، آموزش و پرورش را در تمام سطوح توسعه می دهد ، شرایط توسعه علوم ، هنر و فرهنگ را فراهم می کند و برنامه های بهداشت عمومی را اجزاء کرده و عهده دار دفاع و امنیت کشور و اداره قوای مسلح می باشد و روابط با کشورهای دیگر را تنظیم می نماید .
اصل ۱۴
جمهوری سوسیالیستی رومانی در حفظ و توسعه روابط دوستی و همکاری و برادری با کشورهای سوسیالیستی کوشا می باشد ، روابط همکاری را با کشورهایی که دارای نظام های اجتماعی سیاسی دیگری هستند بهبود داده و در سازمانهای بین المللی به منظور تأمین صلح و تفاهیم بین ملتها فعالیت می نماید .
روابط خارجی جمهوری سوسیالیستی رومانی بر مبنای احترام به اصول حق حاکمیت ، استقلال ملی ، تساوی حقوق و منافع متقابل و عدم دخالت در امور داخلی یکدیگر استوار گردیده است .
اصل ۱۵
سرزمین جمهوری سوسیالیستی رومانی به واحدهای اداری – منطقه ای زیر تقسیم شده است :
استان ، شهرستان ، شهر ، ده .
استانهای جمهوری سوسیالیستی رومانی عبارتند از :
آروس – باکائو – بانات – براسو – بخارست – کلوی – کریسانا – ذبرجا – گالاتی – هون دوآرا – جاسی – ماراموس – مورس ماجیار – اتونوموس – التینا – سوکساوانا .
پایتخت جمهوری سوسیالیستی رومانی ، شهر “ بخارست ” می باشد .
اصل ۱۶
کسب تابعیت رومانی و ترک تابعیت آن را قانون معین می کند .
اصل ۱۷
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی صرفنظر از ملیت ، نژاد ، جنس و مذهب ، دارای حقوق مساوی در تمام زمینه های اقتصادی ، سیاسی ، قضایی ، اجتماعی و زندگی فرهنگی می باشند .
حکومت جمهوری سوسیالیستی رومانی تساوی حقوقی هموطنان را تضمین می نماید . محدود کردن این حقوق و تبعیض در اجرای آنها به خاطر ملیت ، نژاد یا مذهب مجاز نیست .
هرگونه اظهاراتی که هدف آن ایجاد چنین محدودیت هایی باشد و نیز تبلیغات افراطی وطن دوستی ، شعله ور ساختن تنفر نژادی یا ملی یا مذهبی ، به موجب قانون مجازات خواهد داشت .
اصل ۱۸
در جمهوری سوسیالیستی رومانی ، شهروندان حق اشتغال به کار دارند . به هریک از شهروندان بر حسب تجربیات و دانش آنها ، امکان فعالیت در زمینه های اقتصادی ، اداری ، اجتماعی و فرهنگی داده خواهد شد و حقوق و مزایای آنها به فراخور کیفیت و کمیت کار آنها می باشد . برای کار مساوی ، پرداخت مساوی صورت خواهد گرفت .
قانون برای حمایت و ایمنی کارگر ضوابط مخصوص دارد ، همچنین به منظور حمایت از کار زنان و افراد خردسال تدابیر ویژه ای مقرر می دارد .
اصل ۱۹
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی حق تعطیلات دارند .
تعطیلات برای آنهایی که حداکثر ساعات کار روزانه آنها هشت ساعت می باشد ، یک روز استراحت در هفته و تعطیلات سالانه با پرداخت اجرت برایشان تضمین شده است .
در مورد کارهای دشوار و خیلی دشوار ، کار روزانه به کمتر از هشت ساعت ، بدون کسر اجرت تقلیل پیدا می کند .
اصل ۲۰
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی حق تأمین مادی در سن کهولت و بیماری و از کار افتادگی را دارا می باشند .
حق تأمین برای کارگران کارخانجات و کارمندان ادارات از طریق بازنشستگی و کمکهای پزشکی به وسیله سیستم تأمین اجتماعی دولتی اجرا می شود و برای کارکنان سازمانهای تعاونی و دیگر سازمان های عمومی به صورت بیمه هایی که این سازمان ها ترتیب می دهند پرداخت خواهد شد .
دولت کمک های پزشکی را به وسیله واحدهای بهداری خود تأمین می کند .
دولت مرخصی ایام زایمان با پرداخت دستمزد را تضمین می کند .
اصل ۲۱
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی از حق آموزش و پرورش برخوردارند . حق آموزش از طریق تعلیمات عمومی اجباری می باشد . مجانی بودن آموزش در تمام سطوح و بورس های دولتی تأمین می گردد .
اصل ۲۲
جمهوری سوسیالیستی رومانی ، آزادی استفاده از زبان محلی را برای ملیت هایی که در رومانی زندگی می کنند ، در انتشار کتاب ، مکاتبات یا روزنامه و یا تئاتر و یا تحصیل در کلیه سطوح و مراحل به زبان مخصوص خودشان تأمین می نماید .
همچنین در نواحی مورد سکنای مردم غیر ملیت رومانی ، مجامع و مؤسسات ، زبان ملیت مربوطه را در نوشتن و گفتن به کار خواهند برد و مقامات را از میان مردم آن محل یا کسانی که زبان آنان و راه و رسم زندگی آنان را می دانند ، منصوب می کنند .
اصل ۲۳
حقوق کلیه زنان و مردان در جمهوری سوسیالیستی رومانی یکسان می باشد ، دولت از ازدواج و خانواده پشتیبانی می کند و از منافع مادر و فرزند دفاع می نماید .
اصل ۲۴
دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی ، شرایط لازم را جهت رشد جسمانی و معنوی جوانان تأمین می نماید .
اصل ۲۵
اتباع جمهوری سوسیالیستی رومانی ، حق انتخاب کردن و انتخاب شدن در مجمع بزرگ ملی و شوراهای خلق را دارا می باشند .
رأی ، عمومی ، برابر ، مستقیم و مخفی می باشد .
هریک از اتباع رومانی که به سن هیجده سال تمام نائل شده باشند ، حق رأی دادن را دارا می باشند .
افرادی که حق رأی دادن داشته و در ضمن به سن بیست و سه سالگی نیز رسیده باشند ، می توانند به عنوان نماینده در مجمع بزرگ ملی و شورای خلق انتخاب شوند .
حق معرفی نامزد به تمام سازمانهای کارگری ، سازمانهای حزب کمونیست رومانی ، اتحادیه های کارگری ، تعاونی ها ، سازمان های جوانان و زنان ، انجمن های هنری و سایر سازمان های توده ای و عمومی داده شده است .
انتخاب کنندگان حق دارند نمایندگان خود را هر زمان که بخواهند طبق همان روشی که آنان را انتخاب کرده اند ، برکنار نمایند .
محجورین و محرومین از حقوق اجتماعی و همچنین افرادی که به موجب رأی دادگاه برای مدتی از مقوق مذکور محروم شده اند ، حق انتخاب شدن و انتخاب کردن را ندارند .
اصل۲۶
پیشرفته ترین و آگاه ترین شهروندان از صفوف کارگران ، کشاورزان ، و روشنفکران و دیگر گروه های مردم زحمتکش ، در حزب کمونیست که بالاترین صورت تشکل برای طبقه کارگر و بخش پیش آهنگ آنست ، گرد آمده اند .
حزب کمونیست رومانی بیانگر و در خدمت آرمانها و منافع حیاتی مردم بوده و نقش رهبر در تمام زمینه های سازندگی سوسیالیستی را داشته و سازمان های توده ای عمومی و ارکان دولتی را رهبری می نماید .
اصل ۲۷
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی ، حق تشکیل اتحادیه های کارگری ، تعاونی ها ، سازمان جوانان و زنان و همچنین سازمان های هنری و اجتماعی و علمی و فنی و ورزشی و سازمان های دیگر اجتماعی را دارا می باشند .
دولت از فعالیت های دسته جمعی و سازمان های عمومی حمایت کرده و شرایط مناسب را جهت تأمین وسایل لازم این سازمان ها فراهم نموده و از اموال این سازمانها صیانت می نماید .
سازمانهای خلقی و عمومی ، مشارکت وسیع توده های مردم را درحیات سیاسی ، اقتصادی ، اجتماعی و فرهنگی جمهوری سوسیالیستی رومانی تأمین می کند و موجبات نظارت و کنترل عمومی را که مظهر روح دموکراتیک نظام سوسیالیستی است ، فراهم می آورد .
حزب کمونیست رومانی از طریق سازمانهای خلق و عمومی با کارگران ، کشاورزان ، روشنفکران . زحمتکشان ارتباط منسجم برقرار کرده و آنها را در پیشبرد و تحقق سوسیالیسم بسیج می نماید .
اصل ۲۸
آزادی بیان ومطبوعات و تظاهرات و سخنرانی برای شهروندان رومانی تضمین می شود .
اصل ۲۹
آزادی بیان و مطبوعات و اجتماعات و سخنرانی و تظاهرات نباید با اهداف خصمانه نسبت به ظاهر سوسیالیستی و علیه منافع طبقه کارگر باشد .
هرگونه اجتماع فاشیستی و ضد دموکراتیک ممنوع است ، شرکت در اینگونه اجتماعات و تبلیغات فاشیستی با ضد دموکراتیک طبق قانون موجب مجازات است .
اصل ۳۰
آزادی مذهب برای تمام شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی تضمین می شود هر کسی در اعتقاد یا عدم به یک عقیده مذهبی آزاد است . آزادی اجرای مراسم دینی تضمین می شود .
سازمان دادن و انجام مراسم مذهبی آزاد است . نحوه سازمان دادن و عمل کردن به مراسم دینی به وسیله ، قانون معین شده است .
مدرسه از کلیسا جدا است ، هیچ فرقه یا گروه مذهبی حق ندارد هیچگونه مدرسه ای به جز مدارس مخصوص ترببیت خادمان کلیسا تأسیس نماید .
اصل ۳۱
شهروندان جمهوری سوسیالیستی رومانی مصون از تعرض می باشند . هیچ شخصی را نمی تواند دستگیر یا بازداشت کرد . اگر دلایل موجه و شواهدی مبنی بر اینکه وی مرتکب عملی شده است که در قانون برای آن مجازاتی مقرر است ، وجود نداشته باشد ، اعضای اداره تحقیق می توانند دستور دستگیری شخص را صرفا برای حداکثر ۲۴ ساعت صادر نمایند هیچ کس رانمی توان بازداشت کرد مگر به موجب حکم دادستان یا دادگاه .
اصل ۳۲
مسکن مصون از تعرض است . هیچکس بدون اجازه نمی تواند وارد مسکن کسی شود مگر در موارد و شرایط مخصوصی که قانون معین کرده است .
اصل ۳۳
مکاتبات و مکالمات تلفنی از تعرض مصون و محرمانه بودن آن تضمین می گردد .
اصل ۳۴
حق دادخواهی تضمین می باشد . سازمان های مملکت موظف به حل و فصل شکایات شهروندان مربوط به حقوق و منافع خصوصی یا عمومی می باشند .
اصل ۳۵
کسانی که به وسیله عمل خلاف قانون دستگاه های دولتی ، لطمه ای به حقوقشان وارد شود می توانند از مقامات صلاحیت دار تحت شرایط پیش بینی شده در قانون بطلان آن عمل
وجبران خسارت وارده را مطالبه کنند .
اصل ۳۶
حق مالکیت شخصی مورد حمایت قانون است . موضوع این حق و پس اندازهای حاصل از کار ، خانه مسکونی و متعلقات آن و زمینی که روی آن کار می کنند و اشیاء مورد استفاده
شخصی می تواند باشد .
اصل ۳۷
حق وراثت را قانون حمایت می نماید .
اصل ۳۸
جمهوری سوسیالیستی رومانی به خارجیانی که به علت دفاع از منافع زحمتکشان و شرکت در مبارزه برای آزادی ملی یا دفاع از صلح مورد تعقیب و آزاد می باشند ، حق پناهندگی اعطاء
می نماید .
اصل ۳۹
هریک از اتباع جمهوری سوسیالیستی رومانی موظف به رعایت قانون اساسی و قوانین دیگر ، و همچنین دفاع از مالکیت سوسیالیستی و شرکت در تقویت و توسعه نظام سوسیالیستی
می باشد .
اصل ۴۰
خدمت سربازی در صفوف ارتش دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی اجباری بوده و وظیفه افتخارآمیز هر یک از اتباع کشور می باشد .
اصل ۴۱
دفاع از میهن ، وظیفه مقدس هر یک از اتباع جمهوری سوسیالیستی رومانی می باشد .
نقض سوگند وفاداری ، خیانت به وطن ، فرار از مقابل دشمن ، تضعیف قوه دفاعی دولت ، از بزرگترین جنایات بر علیه ملت بوده و به موجب قانون به شدیدترین وجه مجازات خواهد شد.
اصل ۴۲
مجمع بزرگ ملی که بالاترین مرجع قدرت کشور است ، یگانه دستگاه قانونگذاری دولت جمهوری سوسیالیستی رومانی می باشند .
اصل ۴۳
مجمع بزرگ ملی دارای اختیارات اساسی ذیل می باشد :
۱-تصویب و اصلاح قانون اساسی جمهوری سوسیالیستی رومانی
۲- تنظیم و تصویب مقررات مربوط به سیستم انتخاباتی .
۳- تصویب برنامه اقتصادملی ، بودجه دولت ، وتصویب صورت حساب نهایی عملکرد بودجه .
۴- تشکیل شورای وزیران و وزارتخانه ها و سایر ارکان مرکزی اداری دولت .
۵-تنظیم تشکیلات محاکم و دفاتر دادستانی .
۶- تصویب مقررات برای تشکیل و نحوه عمل شوراهای خلق .
۷- تصویب تشکیلات و سازمان های اداری مملکتی .
۸- اعطای عفو و بخشودگی
۹- تصویب و رد معاهدات بین المللی که احتیاج به تغییر قانون داشته باشد.
۱۰-انتخاب و عزل شورای دولتی .
۱۱-انتخاب و عزل شورای وزیران
۱۲-انتخاب و انحلال دیوان عالی کشور و همچنین ، انتخاب و عزل دادستانی کل .
۱۳-اعمال نظارت کلی بر اجرای قانون اساسی . اخذ تصمیم در مورد مطابقت قوانین با قانون اساسی فقط به عهده مجمع بزرگ ملی می باشد .
۱۴-اعمال نظارت بر فعالیت شورای دولتی
۱۵-اعمال نظارت بر فعالیت شورای وزیران و وزراء و سازمان های مرکزی دولتی .
۱۶-استماع گزارش های مربوط به فعالیت های دیوان عالی و اعمال نظارت بر رویه های قضایی دیوان مذکور .
۱۷-اعمال نظارت بر فعالیت های دفتر دادستانی .
۱۸-اعمال نظارت کلی بر فعالیت های شوراهای خلق .
۱۹-تعیین خط مشی کلی سیاست خارجی .
۲۰-اعلام وضعیت اضطراری در هریک از مناطق یا در سراسر کشور ، به منظور دفاع یا برقراری نظم و امنیت ملی .
۲۱-اعلام بسیج در یک ناحیه یا در سراسر کشور ( بسیج عمومی ) .
۲۲-اعلان جنگ به عهده مجمع بزرگ ملی می باشد ، وضعیت جنگ فقط می تواند در صورتی اعلام شود که تجاوز نظامی مستقیم ، بر علیه جمهوری سوسیالیستی رومانی و یا برعلیه کشورهای دیگری که جمهوری سوسیالیستی رومانی ، به موجب تعهدات بین المللی وظیفه دفاع از آنها را دارد ، صورت گرفته باشد .
۲۳-عزل و نصب فرماندهان نظامی
اصل ۴۴
نمایندگان مجمع بزرگ ملی از حوزه های انتخاباتی با سکنه مساوی انتخاب می شوند ، این حوزه ها به موجب فرامین شورای دولتی معین می گردد .
هر حوزه دارای یک نماینده بوده و مجمع بزرگ ملی از چهار صد و شصت وپنج نماینده تشکیل می گردد .
اصل ۴۵
مجمع بزرگ ملی برای مدت چهار سال انتخاب و از تاریخ پایان دوره قبلی رسمیت می بابد .
مجمع بزرگ ملی قبل از پایان مدتی که برای آن انتخاب شده نمی تواند پایان پذیرد . در صورت وقوع وضعیتی خاص و عدم امکان انتخابات جدید ، مجمع بزرگ ملی ، در مورد ادامه نمایندگی خود برای مدتی که وضع مذکور ادامه دارد تصمیم می گیرد .
اصل ۴۶
رأی گیری برای مجمع بزرگ ملی در یک روز تعطیل ، در آخرین ماه هر دوره قانونگذاری انجام می شود .
تاریخ انتخابات حداقل شصت روز قبل از انجام انتخابات تعیین می شود . مجمع بزرگ ملی جدید ، ظرف سه ماه از تاریخ پایان دوره نمایندگی پیشین تشکیل می شود .
اصل ۴۷
مجمع بزرگ ملی ، آیین نامه داخلی خود را تنظیم و تصویب می نماید .
اصل ۴۹
مجمع بزرگ ملی بودجه سالیانه خود را که جزیی از بودجه کل کشور است تنظیم و تصویب می کند .
اصل۵۰
مجمع بزرگ ملی برای هردوه قانونگذاری ، هیأت رئیسه خود را که مرکب از یک رئیس و چهار نایب رئیس می باشد انتخاب می نماید .
اصل ۵۱
رئیس مجمع بزرگ ملی جلسات مجمع بزرگ ملی را اداره می نماید . رئیس مجمع بزرگ ملی ، می تواند هر یک از نایب رئیس ها را عهده دار برخی از وظایف خود نماید .
اصل ۵۲
مجمع بزرگ ملی کمیسیون های دائمی متشکل از نمایندگان را انتخاب می نماید .
کمیسیون های متشکله در مورد لوایح قانونی و موضوعات مهمی که برای مطالعه به وسیله ، رئیس مجمع بزرگ ملی و بر طبق صلاحیت آنها ارسل می گردد ، اظهار نظر کرده یا گزارشی تهیه می نماید . به تقاضای شورای دولتی ، کمیسیون های دائمی نظریات خود را در مورد طرح فرامینی که قوت قانونی دارند اعلام می نماید .
هر کمیسیون دائمی برحسب صلاحیتش می تواند اطلاعات عرضه شده توسط رؤسای سازمان های دولتی ودفتر دادستانی و دادگاه عالی را در موردفعالیت های این سازمان ها استماع نماید . کمیسیون دائمی استنتاجات و پیشنهادات خودرا به مجمع بزرگ ملی تقدیم می نماید .
مجمع بزرگ ملی می تواند کمیسیون های موقتی برای هر مسئله یا فعالیت خاصی تشکیل داده و اختیارات و نحوه فعالیت هریک از کمیسیون ها را مقرر نماید .
کلیه سازمانهای دولتی و رسمی ، ملزم می باشند تا مدارک و اطلاعات مورد درخواست کمیسیون ها مذکور را دراختیار آنان قرار دهند .
اصل ۵۳
برای نظارت برانطباق قوانین با قانون اساسی ، مجمع بزرگ ملی کمیسیونی به نام کمیسیون قانون اساسی برای همان دوره قانونگذاری انتخاب می نماید . کمیسیون قانون اساسی می تواند از بین کارشناسانی که نماینده نباشند ، افرادی را که تعداد آنها از یک سوم مجموع اعضای کمیسیون قانون اساسی تجاوز ننماید انتخاب نمایند . کمیسیون مذکور گزارشات و نظریات خود و نیز گزارشات واصله از سوی سازمان های مقرر در آیین نامه داخلی مجمع را به مجمع بزرگ ملی تقدیم می نماید .
اصل ۵۴
مجمع بزرگ ملی ، دارای اجلاسیه های عادی خواهد بود که دوبار در سال تشکیل می شود . مجمع بزرگ ملی هرزمان که لازم باشد ، اجلاسیه فوق العاده تشکیل می دهد . اجلاس فوق العاده ، بنا به درخواست شورای دولتی یا حداقل یک سوم کلیه ، نمایندگان تشکیل می گردد .
اصل ۵۵
مجمع بزرگ ملی ، فقط در صورتی تشکیل جلسه می دهد که حداقل نصف به اضافه یک نفر از تمامی نمایندگان حضور داشته باشند .
اصل ۵۶
مجمع بزرگ ملی قوانین و احکام را تصویب می نماید .
قوانین و احکامی که در مجمع بزرگ ملی به تصویب می رسد باید به موجب اکثریت آراء نمایندگان انجام گیرد .
اصلاح و تصویب قانون اساسی ، با رأی حداقل دو سوم تمامی اعضای نمایندگان مجمع بزرگ ملی صورت می پذیرد .
قوانین مصوب و احکام اتخاذ شده توسط مجمع بزرگ ملی ، باید به امضای رئیس یا معاون وی که جلسه را اداره کرده است ، برسد .
اصل ۵۷
قوانین باید حداکثر ظرف ده روز پس از تصویب در مجمع بزرگ ملی ، توسط رئیس شورای دولتی امضاء شده و همچنین در روزنامه رسمی جمهوری سوسیالیستی رومانی درج و منتشر گردد.
اصل ۵۸ تا ۱۱۴
اصل ۵۸
هریک از اعضای مجمع بزرگ ملی می تواند شورای وزیران یا هریک از اعضای آن را به طور شفاهی یا کتبی مورد سؤال قرار دهد .
در راستای نظارتی که مجمع بزرگ ملی انجام می دهد هر یک از نمایندگان این مجمع می توانند رئیس دیوان عالی و یا دادستان کل را به صورت کتبی و یا شفاهی مورد سؤال قرار دهند .
شخصی که بدین ترتیب مورد سؤال قرار گرفته است موظف است که پاسخ سؤال مطرح شده را حداکثر ظرف مدت سه روز و در نهایت در ظرف همان اجلاسیه بدهد.
اصل ۵۹
به منظور آماده نمودن بحث در مجمع بزرگ ملی و یا پاسخگوی ، نمایندگان حق دارند که اطلاعات مورد لزوم خود را از طریق دبیرخانه خانه مجمع بزرگ ملی خواستار گردند .
اصل ۶۰
هرنماینده موظف است متناوبا ، گزارش فعالیت خود در مجمع بزرگ ملی را به انتخاب کنندگان خود عرضه نماید .
اصل ۶۱
هیچ یک از نمایندگان مجمع بزرگ ملی را نمی توان بدون رضایت قبلی مجمع بزرگ ملی در ایامی که مجمع مذکور در حال اجلاس می باشد ،و یا بدون رضایت شورای دولتی ، در فواصل بین دو اجلاسیه مجمع بازداشت و یا برا ی محاکمه احضار کرد .
اصل ۶۲
شورای دولتی جمهوری سوسیالیستی رومانی رکن عالی قدرت دولتی است که به طور دائم انجام وظیفه می کند و تابع مجمع بزرگ ملی می باشد .
اصل ۶۳
شورای دولتی به طور دائم وظایف مهم زیر را عهده دار می باشد :
۱- تعیین تاریخ انتخابات مجمع بزرگ ملی و شوراهای خلق .
۲- نصب و عزل رؤسای سازمان های مرکزی اداری دولتی که در هیأت وزراء سمتی ندارند .
۳- تعیین درجات نظامی ، اعطای درجات ژنرالی و دریاداری و سپهبدی .
۴- تعیین و اعطای مدالها و عناوین افتخاری ، اجازه نصب و استفاده از مدالهای اعطایی به وسیله دولت های دیگر .
۵- اعطای عفو و بخشودگی
۶- اعطای تابعیت ، تصویب انصراف از تابعیت و بازپس گرفتن تابعیت رومانی .
۷- اعطای حق پناهندگی
۸- تصویب و رد معاهدات بین المللی ، به استثنای معاهداتی که تأیید و رد آن در صلاحیت مجمع بزرگ ملی می باشد .
۹- تعیین رتبه های مأموران سیاسی ، نصب و عزل نمایندگان سیاسی جمهوری سوسیالیستی رومانی
۱۰- پذیرش اعتبارنامه و احضار نامه های نمایندگان سیاسی دول خارجی .
۱۱- در روابط بین المللی ، رئیس شورای دولتی به عنوان نماینده جمهوری سوسیالیستی رومانی می باشد .
اصل ۶۴
شورای دولتی بین دوره های مجمع بزرگ ملی ، وظایف ذیل را به عهده دارد :
۱- تشکیل اجلاسیه مجمع بزرگ ملی .
۲- تصویب قواعد و مقرراتی که با قانون اساسی مغایر نباشد و تقدیم آن به مجمع بزرگ ملی طبق آیین نامه داخلی برای تصویب قوانین .
در صورتی که مجمع بزرگ ملی به علت شرایط استثنایی نتواند تشکیل جلسه دهد ، شورای دولتی می تواند برنامه اقتصادی دولت ، بودجه دولت ، همچنین لایحه تفریغ بودجه را به تصویب برساند .
۳- نصب و عزل شورای وزیران ، دیوان عالی و دادستان کل . در صورتی که در شرایط استثنایی ، مجمع بزرگ ملی نتواند تشکیل جلسه دهد.
۴- انتصاب و برکناری اعضای شورای وزیران ، به پیشنهاد رئیس شورای وزیران .
۵- نصب و عزل رئیس و اعضای دیوان عالی .
۶- تفسیر الزام آور قوانین .
۷- اعطای عفو و بخشودگی .
۸- نظارت در اجرای قوانین و مصوبات مجمع بزرگ ملی ، نظارت برکار شورای وزیران ، وزرا ، و سایر ارکان مرکزی سازمان های دولتی ، و نیز بردفاتر دادستانی ها ، استماع گزارش های دیوان عالی و نظارت بر رویه های آن و تصمیمات شوراهای خلق .
۹- اعلام وضعیت فوق العاده برای دفاع از جمهوری سوسیالیستی رومانی و تأمین نظم عمومی و امنیت در تمام یا برخی مناطق کشور .
۱۰- فرمان بسیج کلی یا جزئی در حالت اضطراری .
۱۱- اعلان حالت جنگ در مواقعی که ضرورت ایجاب نماید . حالت جنگ فقط در مواقعی می تواند اعلام شود که حمله مسلحانه علیه جمهوری سوسیالیستی رومانی یا علیه کشور دیگری که جمهوری سوسیالیستی رومانی طبق عهد نامه های بین المللی در برابر آن دارای تعهد دفاع متقابل است ، صورت گرفته باشد . مگر این که از عهدنامه چنین استنباط شود که تعهد اعلام حالت جنگی ، قوت اجرایی خود را از دست داده است .
۱۲- نصب و عزل فرمانده کل قوا .
اصل ۶۵
شورای دولتی را مجمع بزرگ ملی در اولین نشست از میان اعضای خود برای طول دوره قانونگذاری انتخاب می نماید .
اصل ۶۶
شورای دولتی متشکل است از رئیس و سه نفر قائم مقام و پانزده عضو . شورای مذکور از بین اعضای خود یک نفر را به عنوان منشی انتخاب می نماید .
اصل ۶۷
شورای دولتی وظایف خود را برمبنای اصل رهبری جمعی انجام می دهد .
اصل ۶۸
شورای دولتی به صدور فرامین واخذ تصمیمات مبادرت می ورزد .
فرامین و تصمیمات متخذه ، توسط رییس شورای دولتی امضاء می شود . فرامینی که دارای اعتبار قانونی هستند در روزنامه رسمی جمهوری سوسیالیستی رومانی طبع و منتشر می گردد .
اصل ۶۹
شورای دولتی در مورد اموری که در صلاحیت او میباشد و همچنین در مورد رعایت و اجرای قوانین و تصمیمات توسط سازمان های دولتی به مجمع بزرگ ملی گزارش می دهد .
اصل ۷۰
شورای وزیران مقام عالی اداری کشور است .
شورای وزیران فعالیت های کلی اجرایی را درتمام کشور هدایت می نماید و وظایف عمده ذیل را نیز به عهده دارد :
۱- اتخاذ تدابیر کلی برای اجرای سیاست های داخلی و خارجی دولت .
۲- تأمین اجرای قوانین .
۳- راهنمایی و هماهنگی و نظارت بر فعالیت های وزراء و سایر مراکز اداری کشور .
۴- اتخاذ تدابیری به منظور تأمین نظر عمومی و دفاع از منافع و حقوق شهروندان .
۵- تهیه طرح تفضیلی برنامه و بودجه دولت و تنظیم صورت حساب نهایی عملکرد بودجه .
۶- تصویب تدابیر لازم برای اجرای برنامه و بودجه دولت .
۷- ایجاد کارخانجات ، سازمانهای اقتصادی و مؤسساتی در جهت منافع جمهوری .
۸- تعیین سهمیه سالیانه احضار به خدمت وظیفه عمومی شهروندان و اتخاذ تدابیر برای سازماندهی کل نیروهای مسلح
۹- اداره کل روابط با کشورهای دیگر و اتخاذ تدابیر برای انعقاد موافقتنامه های بین المللی .
۱۰- تعلیق تصمیمات شوراهای خلق که با قانون مطابقت ندارد .
۱۱- اعمال راهنمایی . هدایت و نظارت کلی بر فعالیتهای کمیته های اجرایی شوراهای خلق .
اصل ۷۱
شورای وزیران ، به وسیله مجمع بزرگ ملی ، برای طول دوره قانونگذاری در اولین اجلاسیه مجمع انتخاب می شود . شورای وزیران تا تعیین هیأت وزرای جدید از سوی نمایندگان جدید ، به کار خود ادامه می دهند.
اصل ۷۲
شورای وزیران در ایفاء وظایفش ، تصمیمات خود را به منظور اجرای قوانین و منطبق با قوانین اتخاذ می کند .
تصمیماتی که موجب برقراری ضوابط و قواعد می گردد ، در روزنامه رسمی جمهوری سوسیالیستی رومانی منتشر می شود .
اصل ۷۳
شورای وزیران از رئیس شورای وزیران و معاونین شورای وزیران که از میان آنها یک نفر یا بیشتر می تواند معاون اول رئیس شورای وزیران باشد ، و وزراء و رؤسای سازمان های مرکزی دولت تشکیل می شود .
رئیس معاون اول و سایر معاونین ، دبیرخانه ( دفتر ) دائمی شورای وزیران را تشکیل می دهند .
اصل ۷۴
شورای وزیران در انجام فعالیت هایش بر طبق اصل “ رهبری جمعی ” که تأمین کننده ، وحدت عمل سیاسی و اداری وزارتخانه ها و سایر سازمان های مرکزی دولتی است ، عمل می کنند .
اصل ۷۵
شورای وزیران چه به صورت جمعی و چه به صورت فردی در مقابل مجمع بزرگ ملی مسئولیت دارند . هر یک از وزرای شورای وزیران ، برای فعالیت های اختصاصی خود و نیز برای کل فعالیت های شورای وزیران ، در مقابل شورای دولتی مسئول خواهند بود .
اصل ۷۶
وزراء و سایر ارکان مرکزی اداری کشور ، سیاست دولت را در زمینه هایی که برای آن منصوب شده اند ، به مرحله اجرا در می آورند .
اصل ۷۷
وزراء و رؤسای سازمان های اداری مرکزی بر مبنا و دراجرای قوانین و تصویب نامه های شورای وزیران اقدام به صدور دستورالعمل و بخشنامه می کنند . آن دسته از مصوبات که وضع کننده قواعد است در روزنامه رسمی جمهوری سوسیالیستی رومانی منتشر می شود .
اصل ۷۸
وزراء و رؤسای ارکان مرکزی اداری در مورد فعالیتها و سازمانی که سرپرستی می نمایند در مقابل شورای وزیران مسئولیت دارند .
اصل ۷۹
شوراهای خلق ، ارکان محلی قدرت دولتی در استانها و نواحی و شهرها ، روستاها می باشند .
شوراهای خلق ، فعالیتهای محلی را به عهده دارد و موجبات توسعه اقتصادی ، اجتماعی ، فرهنگی و اداری واحدهای منطقه ای ـ اداری را که در آن انتخاب شده اند ، فراهم می آورند و حافظ نظم عمومی و مشروعیت سوسیالیستی و حمایت از حقوق شهروندان می باشند .
شوراهای خلق ، مشارکت مردم را درحل مسائل عمومی و دولتی در سطح محلی فراهم می کنند .
اصل ۸۰
شوراهای خلق وظایف مهم ذیل را به عهده دارند :
۱- تصویب بودجه و برنامه اقتصاد محلی و مفاصا حساب عملکرد آن .
۲- انتخاب و عزل کمیته اجرای شورای خلق .
۳- ایجاد بنگاه های تولیدی و اقتصادی ، و تشکیل سازمان های دولتی در سطح محلی .
۴- راهنمایی و جهت دادن ونظارت بر فعالیت کمیته اجرایی و بخش های تخصصی اداری محلی سازمان های اقتصادی تابعه
۵- نظارت بر تصمیمات شوراهای خلق پایین تر ، برحسب سلسله مراتب .
اصل ۸۱
شوراهای خلق تشکیل می شوند از نمایندگان حوزه انتخابیه مربوط . از هر حوزه انتخابیه یک نماینده انتخاب می شود . هرحوزه انتخابیه برای انتخاب نمایندگان شوراهای خلق برحسب تعداد ساکنین مساوی تعیین می شود .
مدت نمایندگی شورای خلق چهار سال است ، به استثنای شورای خلق ده ، که مدت آن دوسال می باشد . مدت نمایندگی ازتاریخ خاتمه مدت نمایندگی شورای خلق قبلی محاسبه می شود . انتخاب مجدد در یکی از روزهای تعطیل آخرین ماه دوره نمایندگی شورای خلق صورت می پذیرد .
اصل ۸۲
شوراهای خلق نمایندگانی از بین خود برای تشکیل کمیسیون های دائمی که در انجام وظایفشان به آنها کمک می کنند ، انتخاب می نمایند .
اصل ۸۳
شوراهای خلق دارای اجلاسیه خواهند بود . تشکیل اجلاسیه ها ، توسط کمیته اجرایی شورای خلق انجام می شود .
اجلاسیه های ویژه به ابتکار کمیته دائمی یا به درخواست دست کم یک سوم تعداد نمایندگان تشکیل می شود .
اصل ۸۴
جلسات شوراهای خلق ، با حضور حداقل نصف به اضافه یک از مجموع نمایندگان رسمیت پیدا می کند . در هرنشست ، شورای خلق یک رئیس برای اداره جلسه انتخاب می نماید .
اصل ۸۵
هریک از نمایندگان موظفند به طور ادواری گزارشهایی از فعالیتهای خود در شورای خلق را به اطلاع حوزه انتخابیه خود برسانند .
اصل ۸۶
تصمیمات شورای خلق زمانی معتبر می باشد که اکثریت نمایندگان شورای مذکور به آن رأی مثبت داده باشند .
تصمیماتی که جنبه قانونی دارد به طریقی که قانون معین نموده است به اطلاع مردم می رسد .
اصل ۸۷
کمیته اجرایی شورای خلق ، رکن محلی اداره دولتی با صلاحیت عام ، د رواحد منطقه ای – اداری که شورای خلق در آن انتخاب شده است ، می باشد .
اصل ۸۸
کمیته اجرای شورای خلق ، دارای وظایف مهم ذیل می باشد :
۱- اجرای قوانین ، فرامین و تصویب نامه های هیأت وزراء و دیگر مصوبات ارکان های بالاتر .
۲- اجرای تصمیمات شورای خلق که آن کمیته اجرایی را برگزیده است .
۳- تنظیم طرح بودجه محلی و برنامه اقتصادی و تشریح صورت حساب نهایی عملکرد بودجه .
۴- اجرای بودجه و برنامه ، اقتصادی محلی .
۵- هدایت و کنترل فعالیت های بخش های ویژه اداره دولتی و مؤسسات و سازمان های اقتصادی تابعه .
۶- هدایت و کنترل فعالیت کمیته های اجرایی شوراهای خلق که در مرتبه پایین تری قرار دارند .
۷- تعلیق تصمیمات شوراهای خلق پایین تر که مغایر با تصمیمات شورای خلقی که آن را انتخاب کرده است می باشد
اصل ۸۹
اعضای کمیته اجرایی به وسیله شورای خلق از بین نمایندگان شورای مذکور در اولین نشست پس ار انتخابات برای طول دوره شورای خلق انتخاب می شوند .
پس از پایان دوره مأموریت شورای خلق ، کمیته اجرایی ، تا انتخابات کمیته اجرایی جدید به وظایف خود ادامه می دهد .
اصل ۹۰
کمیته اجرایی شورای خلق از یک رئیس و یک نایب رئیس و از تعدادی عضو که قانون مقرر داشته تشکیل می شود . کمیته اجرایی فعالیت خود را طبق اصل مسئولیت مشترک و رهبری جمعی ادامه می دهد .
اصل ۹۱
کمیته اجرایی شورای خلق در اجرای وظایفش اقدام به صدور تصمیمات بر مبنا و در اجرای قانون می نماید . تصمیماتی که واضع قواعد و مقررات است به طریقی که قانون معین می کند به اطلاع مردم می رسد .
اصل ۹۲
کمیته اجرایی در مورد فعالیت های خود در مقابل شورای خلق منتخب خود ، مسئول خواهد بود . کمیته اجرایی همچنین در مقابل کمیته های اجرایی بالاتر از خود مسئولیت دارد و باید پاسخگو باشد .
کمیته های اجرایی شوراهای خلق ایالتی در مقابل شورای وزیران پاسخگو می باشد .
اصل ۹۳
شوراهای خلق ناحیه ، بخش و شهر همراه با کمیته های اجرایی آنها ، بخش های تخصصی سازمان اداری دولتی را تشکیل می دهد .
اصل ۹۴
در جمهوری سوسیالیستی رومانی قانون ، به وسیله دیوان عالی ، دادگاه های ایالتی ، دادگاه های خلق و دادگاهها ی نظامی که طبق قانون تشکیل می شود ، به مرحله اجراء در می آید .
اصل ۹۵
دادگاه ها با انجام فعالیت قضایی خود ، از نظام سوسیالیستی و حقوق اشخاص دفاع کرده ، و روح احترام به قوانین را به شهروندان آموزش می دهد .
هدف دادگاه ها از مجازات ، اصلاح و آموزش متخلفین و پیشگیری از ارتکاب جرائم جدید می باشد .
اصل ۹۶
دادگاه ها دعاوی کیفری و مدنی و هر دعوی دیگر ی را که در صلاحیتشان باشد رسیدگی و محاکمه می کنند .
در موارد پیش بینی شده در قانون دادگاه ها بر تصمیمات سازمان های اداری یا عمومی کنترل و نظارت می نمایند .
دادگاه ها به تقاضای اشخاصی که از اعمال اداری به حقوق آنان صدماتی وارد شده رسیدگی می نمایند . و می توانند نظریات خود را در مورد قانونی بودن احکام و تصمیمات اداری اعلام نمایند .
اصل ۹۷
دادگاه عالی ، برفعالیت قضایی تمام محاکم نظارت دارد .
نحوه اجرای این نظارت را قانون مقرر می کند . به منظور اتخاذ رویه های قانونی واحد در امور قضایی دادگاه عالی در جلسه هیأت عمومی به اتخاذ رویه های قضایی اقدام می نماید .
اصل ۹۸
دادگاه عالی ، در نخستین اجلاسیه مجمع بزرگ ملی ، برای طول دوره قانونگذاری انتخاب می شود .
دادگاه عالی تا انتخابات دادگاه عالی جدید در دوره قانونگذاری بعد به فعالیت خود ادامه می دهد .
اصل ۹۹
دادگاه عالی در مقابل مجمع بزرگ ملی در مورد فعالیت های خود مسئول می باشد و در فاصله ، جلسات مجمع بزرگ ملی در مقابل شورای دولتی مسئول است .
اصل ۱۰۰
تشکیلات محاکم ، صلاحیت و آیین دادرسی قضایی به وسیله قانون معین می شود .
دعاوی که در مراحل بدوی در دادگاه های خلق و دادگاه های ایالتی و دادگاه های نظامی رسیدگی می شود با حضور هیأت منصفه انجام می گیرد .
اصل ۱۰۱
قضات و هیأت منصفه بر طبق و به طریقی که قانون مقرر داشته انتخاب می شوند .
اصل ۱۰۲
در جمهوری سوسیالیستی رومانی جریان دادرسی به زبان رومانی است ودر ایالات و بخشهایی که محل سکونت مردمی غیر از ملیت رومانی است استفاده از زبان مادری مردم محل ضروریست .
اصل ۱۰۳
محاکمات به صورت علنی است مگر اینکه قانون ترتیب دیگری پیش بینی کرده باشد .
اصل ۱۰۴
قضات و هیأت منصفه در فعالیتهای قضایی شان مستقل بوده و فقط تحت امر قانون هستند .
اصل ۱۰۵
دفتر دادستانی جمهوری سوسیالیستی رومانی بر رعایت و اجرای قانون توسط وزارتخانه ها و سازمان های مرکزی اداری کشور و سازمان های اداری ایالات و سازمان های تعقیب کیفری و محاکم و مأموران شهروندان دیگر ، نظارت می نماید .
اصل ۱۰۶
دفتر دادستانی به وسیله دادستان کل هدایت و رهبری می شود . سازمان های دادستانی عبارتند از : دفتر دادستانی کل ، دادستانی استان و دادستانی ناحیه و بخش و دفاتر دادستانی نظامی .
سازمان های دفتر دادستانی به طریق سلسله مراتب اداره می شوند .
اصل ۱۰۷
دادستان کل در نخستین اجلاس مجمع بزرگ ملی برای یک دوره ، قانونگذاری انتخاب می شود وتا انتخاب دادستان کل جدید در اولین اجلاس دوره ، قانونگذاری بعدی ، در سمت خود باقی است . دادستانها توسط دادستان کل منصوب می شوند.
اصل ۱۰۸
دادستان کل در مورد فعالیت های دفاتر دادستانی در برابر مجمع بزرگ ملی مسئول می باشد . و در فاصله بین اجلاسیه ها در مقابل شورای دولتی مسئولیت دارد .
اصل ۱۰۹
آرم جمهوری سوسیالیستی رومانی نشان دهنده کوه های مشجری است که خورشید بر بالای آن طلوع کرده است . در قسمت چپ یک دکل چاه نفت است . آرم با حلقه ای از خوشه های گندم احاطه شده است و بالای آرم یک ستاره پنج پر است قاعده آرم در یک نوار سه رنگ که روی آن کلمات جمهوری سوسیالیستی رومانی “ می باشد چیده شده است . ”
اصل ۱۱۰
مهر دولتی حاوی آرم کشور است که اطراف آن کلمات جمهوری سوسیالیستی رومانی حک شده است .
اصل ۱۱۱
پرچم جمهوری سوسیالیستی رومانی حاوی رنگ قرمز ، زرد و آبی است که عمودی قرار گرفته و رنگ آبی بعد از چوب پرچم است و آرم جمهوری سوسیالیستی رومانی در مرکز آن قرار دارد .
اصل ۱۱۲
سرود ملی جمهوری سوسیالیستی رومانی را مجمع بزرگ ملی تصویب می کند .
اصل ۱۱۳
قانون اساسی حاضر از تاریخ تصویب قابل اجرا است .
اصل ۱۱۴
قانون اساسی ۲۴ سپتامبر ۱۹۵۲ و هرگونه مقررات دیگری اعم از قوانین ، فرامین و مصوبات قانونی که مغایر با قانون اساسی حاضر باشد از این تاریخ منسوخه می باشد.