فصل ۱ – تعاریف:
ماده ۱:
کلیه اصطلاحات و واژه هایی که در مادهی ۱ قانون بازار اوراق بهادار جمهوری اسلامی ایران و دستورالعمل معاملات کالا و اوراق بهادار مبتنی بر کالا در بورس کالای ایران مصوب هیئت مدیرهی سازمان بورس و اوراق بهادار تعریف شدهاند، به همان مفاهیم در این دستورالعمل نیز کاربرد دارند. واژه های دیگر دارای معانی ذیل میباشند:
بند الف:
حداقل سفارش انباشته: حداقل تعداد سفارش خرید و حداقل تعداد سفارش فروش که بازارگردان باید طبق تعهدنامهی بازارگردانی در سامانهی معاملاتی به صورت فعال نگهدارد.
بند ب:
حداقل معاملات روزانه: حداقل میزان معاملات در نماد معاملاتی مورد بازارگردانی است که بازارگردان موظف به انجام آن در ۱ روز معاملاتی میباشد تا تعهدات وی طبق این دستورالعمل درآن روز معاملاتی ایفاء شده تلقی شود.
بند ج:
دامنهی مجاز نوسان قیمت: حداکثر تغییرات مجاز قیمت نماد معاملاتی در هر جلسهی معاملاتی نسبت به قیمت تسویه و یا قیمت پایانی جلسهی معاملاتی قبل است.
بند د:
دامنهی مظنه: حداکثر اختلاف بین قیمت سفارش خرید و سفارش فروش در هر نماد معاملاتی بر حسب درصـد است که بازارگردان در سامانهی معاملات بورس وارد مینماید. این درصد نسبت به قیمت سفارش خرید محاسبه میشود.
فصل ۲ – شرایط و مراحل اعطای مجوز بازارگردانی:
ماده ۲:
هر شخص حقوقی که صلاحیت انجام فعالیت بازارگردانی در بورس به تشخیص سازمان را داشته باشد، با معرفی سازمان به بورس و پس از دریافت مجوز بازارگردانی، می تواند فعالیت خود را در بورس به عنوان بازارگردان آغاز نماید.
ماده ۳:
جهت دریافت مجوز بازارگردانی در بورس، متقاضی باید درخواست خود را مطابق با فرمت اعلامی بورس ارائه نماید.
ماده ۴:
درخواست بازارگردانی حداقل شامل موارد ذیل می باشد:
بند الف:
مشخصات قراردادهای مورد تعهد برای بازارگردانی
بند ب:
حداقل معاملات روزانه
بند ج:
دامنه مظنه
بند د:
حداقل سفارش انباشته
ماده ۵:
بورس حداکثر ظرف ۱۵ روز از دریافت درخواست متقاضی ، نظر خود را مبنی بر موافقت یا عدم موافقت با درخواست مذکور اعلام مینماید. در صورت موافقت بورس، چنانچه بازارگردان طی مهلت اعلامی، تعهدنامهی بازارگردانی پیوست این دستورالعمل را امضاء و به تأیید بورس برساند و هم چنین در صورت لزوم تضامین لازم را نزد اتاق پایاپای تودیع نماید، مجوز بازارگردانی برای وی صادر می شود. شرایط بازارگردانی و تاریخ آغاز و پایان فعالیت مزبور در مجوز اعطایی ذکر خواهد شد.
ماده ۶:
بورس قبل از اعطای مجوز شروع فعالیت بازارگردانی، قرارداد بازارگردانی در خصوص هر نماد معاملاتی شامل حداقل سفارش انباشته، حداقل معاملات روزانه، دامنهی مظنه و حداقل دورهی زمانی مورد قبول برای بازارگردانی را به تأیید سازمان می رساند.
ماه ۷:
مجوز بازارگردانی صادرشده توسط بورس، محدود و منحصر به نمادهای معاملاتی مندرج در مجوز مزبور می باشد و انجام فعالیت بازارگردانی در هر نماد دیگر منوط به طی مجدد فرایند دریافت مجوز می باشد.
فصل ۳ – وظایف و اختیارات بازارگردان :
ماده ۸:
بازارگردان موظف است امکانات مورد نیاز جهت انجام فعالیت بازارگردانی را حسب مقررات بورس فراهم نماید.
ماده ۹:
بازارگردان موظف است کلیهی معاملات بازارگردانی، دریافتها، پرداختها، هزینهها و درآمدهای مرتبط بازارگردانی را در سرفصل حسابهای جداگانه ثبت و در مقاطع ۳ ماهه به سازمان گزارش نماید.
ماده ۱۰:
بازارگردان موظف است، سفارش های خرید و فروش خود را با رعایت شرایط زیر وارد سامانهی معاملات بورس نماید.
بند الف:
قیمتهای پیشنهادی در این سفارشها باید در دامنهی مجاز نوسان باشند.
بند ب:
تفاوت بین کمترین قیمت خرید در سفارشهای خرید و بیشترین قیمت فروش در سفارشهای فروش بازارگردان، حداکثر برابر دامنهی مظنه باشد.
بند ج:
در هر لحظه از جلسهی معاملاتی، سفارشهای خرید و نیز سفارشهای فروش هر کدام به تعداد حداقل سفارش انباشته در سامانهی معاملاتی موجود باشد.
بند د:
چنانچه حجم سفارش خرید یا فروش کمتر از حداقل سفارش انباشته شود، بازارگردان موظف است بلافاصله و حداکثر ظرف ۲ دقیقه، حداقل سفارش انباشته را در سامانه ثبت نماید.
بند ه:
سایر شرایط مربوط به بازارگردانی مندرج در تعهدنامه بر روی نماد مربوط را رعایت نماید.
ماده ۱۱:
حجم معاملات روزانه بازارگردان باید برابر یا بیشتر از حداقل معاملات روزانه باشد.
ماده ۱۲:
بازارگردان موظف است تعهدات خود را، در دورهی زمانی مشخص در تعهدنامه و اطلاعیه های بورس ایفاء نماید.
ماده ۱۳:
در صورتی که مقررات و مشخصات مربوط به نماد تعهد شده تغییر کند، بازارگردان می تواند تقاضای انصراف از فعالیت بازارگردانی خود را حداکثر تا موعد مقرر شده توسط بورس در تعهدنامه بازارگردانی به بورس ارائه نماید. در صورت موافقت بورس با تقاضای انصراف بازارگردان، بورس موظف است موضوع را به سازمان گزارش نموده و نسبت به اعلام عمومی آن در پایگاه اطلاع رسانی رسمی خود اقدام کند. در سایر موارد، انصراف از فعالیت بازارگردانی با موافقت بورس و تأیید سازمان امکان پذیر می باشد.
ماده ۱۴:
بازارگردان موظف است از ایستگاه معاملاتی اختصاص یافته برای انجام فعالیت بازارگردانی، صرفاً برای انجام امور مربوط به فعالیت بازارگردانی استفاده نماید.
ماده ۱۵:
چنانچه شرایط زیر بصورت توأمان ۲ روز معاملاتی متوالی ادامه پیدا کند، بازارگردان از انجام تعهدات خود در روز معاملاتی بعد معاف می باشد:
بند الف:
وجود صف سفارش خرید یا فروش در نماد معاملاتی به گونه ای که صف سفارش به میزان حداقل مقرر مندرج در تعهدنامهی بازارگردانی وجود داشته باشد.
بند ب:
در صورتی که طی ۱ ساعت پایانی آخرین جلسه معاملاتی، کمتر از میزان مقرر مندرج در تعهدنامهی بازارگردانی معامله شود.
فصل ۴ – وظایف و اختیارات بورس در امور مرتبط با بازارگردانی :
ماده ۱۶:
بورس موظف است موارد ذیل را از طریق پایگاه اطلاع رسانی خود منتشر نماید:
بند الف:
نام و مشخصات بازارگردان های دارای مجوز و هرگونه تغییرات آن ها
بند ب:
فهرست نمادهای معاملاتی دارای بازارگردان و تغییرات آن
ماده ۱۷:
بورس موظف است بر چگونگی انجام وظایف بازارگردانی و همچنین استمرار شرایط در نظر گرفته شده در این دستورالعمل نظارت نماید.
فصل ۵ – سایر موارد:
ماده ۱۸:
در تعهدنامه بازارگردانی امتیازات ذیل می تواند برای بازارگردان درنظر گرفته شود:
بند الف:
تخفیف در هزینه های دسترسی به سامانه معاملاتی بورس، به تصویب هیئت مدیرهی بورس.
بند ب:
تخفیف در کارمزد بورس از معاملات بازارگردان، به تصویب هیئت مدیرهی بورس.
بند ج:
تخفیف در وجوه تضمین موضوع هر قرارداد. تضمینات موضوع این بند باید به تصویب هیئت مدیرهی شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویهی وجوه برسد.
ماده ۱۹:
در صورت نقض مفاد این دستورالعمل یا سایر تعهدات توسط بازارگردان یا بورس، مرجع رسیدگی کننده مطابق ” دستورالعمل انضباطی نهادهای مالی غیر کارگزار” و سایر مقررات مربوطه به تخلفات انضباطی آن ها رسیدگی خواهد نمود.