شماره نظریه : ۲۹۲۲/۹۵/۷
شماره پرونده : ۱۶۵۸-۱۴۲-۹۵
تاریخ نظریه : ۱۳۹۵/۱۱/۱۶
ماده۷۴۱ از فصل سوم قانون مجازات اسلامی درخصوص کلاهبرداری مرتبط با رایانه اشعار می¬دارد: هر کس به طور غیر مجاز از رسانه¬های رایانه¬ای یا مخابراتی با ارتکاب اعمالی از قبیل وارد کردن، تغییر، محو، ایجاد یا متوقف کردن داده¬هایا مختل کردن سامانه وجه یا مال یا منفعت یا امتیازات مالی برای خود یا دیگری تحصیل کند… و بالحاظ آنکه ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس و کلاهبرداری نیز موید نوع دیگری از کلاهبرداری سنتی می¬باشد بر فرض تعیین صلاحیت شعب تخصصی رایانه¬ای چنانچه فردی از طریق سامانه¬های رایانه¬ای یا مخابراتی به هر طریقی دیگری را فریب و مال وی را ببرد به عبارتی سامانه های فوق به عنوان وسیله وقوع جرم مورد استفاده کلاهبردار قرار گیرد آیا عمل وی منطبق بر ماده ۷۴۱ است ماده یک قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء اختلاس و کلاهبرداری./
ملاک تحقق بزه موضوع ماده ۷۴۱ قانون مجازات اسلامی ۱۳۷۵- الحاقی ۵/۳/۱۳۸۸ (ماده ۱۳ قانون جرایم رایانه¬ای مصوب ۱۳۸۸) این است که “وجه یا مال یا منفعت یا خدمات یا امتیازات” با استفاده غیرمجاز از سامانه¬های رایانه¬ای یا مخابراتی و با ارتکاب اعمالی از قبیل واردکردن، تغییر، محو، ایجاد، متوقف کردن داده¬ها یا مختل کردن سامانه¬ها تحصیل گردد؛ وگرنه اگر کسی بدون ارتکاب چنین اعمالی ولی با استفاده از سامانه¬های رایانه¬ای یا مخابراتی موجب فریب فرد یا افرادی گردد و مالی از آنان تحصیل نماید، موضوع از مصادیق کلاهبرداری ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری خواهد بود. به عنوان مثال، چنانچه فردی با استفاده از سامانه¬های رایانه¬ای یا مخابراتی به قصد فریب با امیدوار کردن به امر واهی، افراد شرکت¬کننده در قرعه¬کشی واهی را فریب دهد و از این طریق وجوه آنها را تصاحب کند، موضوع از مصادیق بزه ماده ۱ قانون تشدید مجازات مرتکبین ارتشاء و اختلاس و کلاهبرداری خواهد بود./