شماره نظریه : ۷/۹۹/۱۹۰۰
شماره پرونده : ۹۹-۱۹۲-۱۹۰۰ ک
تاریخ نظریه : ۱۴۰۰/۰۱/۱۷
به موجب ماده ۸ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها صدور هرگونه مجوز با پروانه ساخت و تأمین و واگذاری خدمات و تاسیسات زیر بنایی مانند آب برق و تلفن از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط در اراضی زراعی و باغ‌ها موضوع ماده ۱ این قانون صرفاً پس از تأیید کمیسیون موضوع تبصره ۱ ماده ۱ این قانون مبنی بر تغییر کاربری مجاز خواهد بود و متخلف از این ماده برابر مقررات ماده (۳) این قانون مجازات خواهد شد. مضافاً به موجب ماده ۳ این قانون، متخلفین علاوه بر قلع و قمع بنا به پرداخت جزای نقدی نیز محکوم خواهند شد. آیا دادگاه علاوه بر محکومیت متخلف از حکم ماده ۸ قانون یادشده به جزای نقدی و ابطال مجوز صادره و ذکر شده در تبصره ۲ ماده ۳، باید مطابق ماده ۳ حکم به قلع و قمع بنای احداثی نیز صادر کند؟
این‌که قانون‌گذار مجازات جرم موضوع ماده ۸ قانون حفظ کاربری اراضی زراعی و باغ‌ها مصوب ۱۳۷۴ با اصلاحات بعدی (صدور مجوز ساخت و تأمین و واگذاری خدمات و تأسیسات زیربنایی از سوی دستگاه‌های ذی‌ربط در اراضی زراعی و باغ‌ها بدون اخذ نظر کمیسیون مربوط) را به ماده ۳ همین قانون ارجاع داده است، به منزله صدور حکم به قلع و قمع بنا علیه مقامات دستگاه‌های ذی‌ربط نیست و از آن‌جا که ساخت و ساز توسط این مقامات صورت نگرفته، محکومیت آنان به قلع و قمع بنا فاقد وجاهت قانونی است و صرفاً به جزای نقدی محکوم می‌شوند. بنا به مراتب فوق، صدور حکم به قلع و قمع بنای غیر مجاز صرفاً در صورتی مجاز است که شخصی که اقدام به ساخت و ساز غیر مجاز کرده نیز تحت تعقیب قرار گرفته باشد.